تفاوت شیر موتوری و شیر برقی سلونوئیدی

به‌طورکلی شیرها در فرآیندهای صنعتی، سیستم‌های تهویه مطبوع، موتورخانه و گرمایش ساختمان‌ها و... جهت کنترل جریان سیالات به کار گرفته می‌شوند. انواع مختلفی از شیرها وجود دارند، اما برای فهم بهتر و تصمیم‌گیری درست در انتخاب میان شیرهای موتوری و برقی، آشنایی با ویژگی‌ها و عملکرد هرکدام ضروری است.
شیرهای موتوری و شیرهای برقی سلونوئیدی، از جمله پرکاربردترین انواع شیرها در بسیاری از صنایع و پروژه‌های مختلف هستند که در ادامه به بررسی تفاوت‌ها، ویژگی‌ها و نحوه عملکرد آنها می‌پردازیم. برای آگاهی بیشتر از تفاوت شیر موتوری و شیر برقی سلونوئیدی، لطفاً تا پایان مطلب همراه ما باشید.

در این مقاله، تفاوت‌ها و ویژگی‌های شیر موتوری و شیر برقی را بررسی خواهیم کرد. برای این منظور، ابتدا با عملکرد و ویژگی‌های عمومی شیرهای موتوری و برقی آشنا خواهیم شد. این نقطه شروع اساسی است که برای فهم بهتر تفاوت‌ها و انتخاب بهینه‌ترین گزینه برای هر کاربرد، ضروری می‌باشد.

آشنایی با شیر موتوری

از شیر موتوری برای کنترل جریان سیال (مایع یا گاز) در سیستم‌های گرمایش، سرمایش، تهویه‌مطبوع و...استفاده می‌شود. شیرهای موتوری عمدتاً به عنوان شیرهای سه‌راهه شناخته می‌شوند، زیرا دارای سه دهانه هستند و جریان سیال را به‌صورت متغیر کنترل می‌کنند. شیرهای موتوری به‌وسیله یک موتور الکتریکی کنترل می‌شوند و قابلیت تغییر جهت جریان مایع را نیز دارند.

اجزای اصلی شیر موتوری عبارت‌اند از:

• بدنه (Body): قسمت اصلی شیر موتوری که جریان مایع از آن عبور می‌کند.
  
  
• موتور (Motor): موتور الکتریکی که به عنوان منبع نیرو برای حرکت دهانه‌ها یا سوپاپ‌ها درون شیر توسط عمل کننده، عمل می‌کند.
  
  
• سوپاپ‌ها (Valves): دهانه‌های شیر که با تحرک موتور، جریان مایع را به جهت‌های مختلف هدایت می‌کنند.
  
  
• ترانس: جهت کاهش ولتاژ برق شهری از 220 ( یا 110) به ولتاژ مورد نیاز عملکرد موتور (12 ولت)

شیرهای موتوری بر اساس نوع حرکت موتور به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

1. مدل حرکت دورانی (Rotary Motion): در این مدل، موتور با حرکت چرخشی خود سوپاپ‌ها را باز و بسته می‌کند. این نوع مدل بیشتر در شیرهای بزرگ و با قطر بالا استفاده می‌شود.
   
   
2. مدل حرکت خطی (Linear Motion): در این حالت، موتور با حرکت خطی به سوپاپ‌ها فشار وارد کرده و جریان را کنترل می‌کند. این نوع از شیر موتوری معمولاً در شیرهای کوچک‌تر و بادقت بالا استفاده می‌شود.

برخی شیرهای موتوری به کمک سیستم‌های کنترل هوشمند، قابل‌برنامه‌ریزی و کنترل از راه دور نیز می‌باشند.

 بررسی، انتخاب و قیمت انواع شیر موتوری و شیر برقی سلونوئیدی در سایت مرجع و تخصصی دمـاتجهیــز 

آشنایی با شیر برقی سلونوئیدی

شیر برقی سلونوئیدی (Solenoid Valve) به عنوان یک شیر الکترومکانیکی شناخته می‌شود که از نیروی الکتریکی (برق) برای کنترل جریان سیالات (مایع یا گاز) استفاده می‌کند. این شیرها در انواع مختلف و با اهداف متنوع تولید شده و نقش پررنگ و مهمی در صنایع مختلف ایفا می‌کنند. شیرهای برقی صرف نظر از سایز و فشار کار بطورکلی به دو نوع normally open و normally closed تقسیم می‌شوند.

اجزای اصلی یک شیر برقی عبارتند از:

• هسته (Core): قسمتی از شیر برقی برای قرارگیری بوبین و کویل الکترومغناطیسی.
  
  
• بوبین (Solenoid): سیم‌پیچ الکترومغناطیسی که در هنگام عبور جریان الکتریکی از آن، یک میدان مغناطیسی ایجاد می‌شود.
  
  
• بدنه (Body): قسمتی از شیر که جریان مایع یا گاز از آن عبور می‌کند و شیر را به بخش‌های دیگر متصل می‌کند.
  
  
• کویل (Coil): بخشی از شیر جابه‌جایی جریان سیال را کنترل می‌نماید.
  
  
• قاب (Housing): تمام اجزای شیر را دربر می‌گیرد و آن را از عوامل خارجی محافظت می‌کند.
  
  
• فنر (Spring):یک فنر است که به کویل کمک می‌کند تا به وضعیت اولیه خود بازگردد و جریان را قطع کند.
  
  
• ورودی و خروجی (Inlet and Outlet): نقاطی که مایع یا گاز وارد شیر می‌شود و از آن خارج می‌شود.

شیر برقی به علت قابلیت کنترل دقیق جریان و امکان کارکرد اتوماتیک، در بسیاری از صنایع از جمله صنعت آب، گاز، نفت، تأسیسات ساختمانی، خودروسازی و صنایع غذایی بصورت گسترده ای مورداستفاده قرار می‌گیرد. این شیرها به دلیل کارایی، سرعت عمل بالا و امکان اتصال به سیستم‌های کنترل اتوماتیک، به عنوان یکی از اجزای اساسی در اتوماسیون‌های صنعتی نیز موردتوجه قرار گرفته‌اند.

مقایسه شیر موتوری و شیر برقی سلونوئیدی

حال که با کلیت شیرهای موتوری و شیرهای برقی آشنا شدیم در ادامه تفاوت‌های این دو نوع شیر را بررسی می‌کنیم.

تفاوت‌های اصلی بین شیر برقی و شیر موتوری در زیر ذکر شده است:

نحوه عملکرد

• شیر برقی: بر اساس اصل الکترومغناطیسی عمل می‌کند. یک سیم‌پیچ الکترومغناطیسی حرکت پیستون مکانیکی را کنترل می‌کند.
• شیر موتوری: بر اساس حرکت موتور الکتریکی عمل می‌کند. موتور الکتریکی بر روی شیر نصب شده و به میل‌سوپاپ یا عمل کننده (Actuator) متصل می‌شود.

سرعت عمل

• شیر برقی: پاسخ بسیار سریعی دارد؛ اما عبور روان مایع را به‌صورت کنترل شده فراهم نمی‌کند.
• شیر موتوری: پاسخ کندتری دارد؛ اما کنترل دقیقی بر مقدار جریان مایع دارد.

خروجی برای PLC

• شیر برقی: خروجی دیجیتال برای PLC دارد.
• شیر موتوری: می‌تواند خروجی دیجیتال یا آنالوگ برای PLC داشته باشد.

فشار کار

• شیر برقی: برای کاربردهای با فشار بالا مناسب نیست، زیرا سوپاپ به‌سرعت باز و بسته می‌شود.
• شیر موتوری: برای هر گونه فشاری مناسب است؛ زیرا عبور مایع را بادقت کنترل می‌کند و بر روی خط لوله بار ایجاد نمی‌کند.

انواع

• شیر برقی: به شیرهای دوطرفه، سه‌طرفه یا چهارطرفه تقسیم می‌شود.
• شیر موتوری: به چهارچرخش، خطی یا چند دور تقسیم می‌شود.

مصرف برق

• شیر برقی: مصرف برق کمتری دارد.
• شیر موتوری: مصرف برق بیشتری دارد.

تعمیر و نگهداری

• شیر برقی: نیاز به تعمیر و نگهداری بیشتری دارد.
• شیر موتوری: نیاز به تعمیر و نگهداری کمتری دارد.

ساختار نصب

• شیر برقی: باید به شکل افقی نصب شود.
• شیر موتوری: در هر حالتی نصب می‌شود.

طول عمر

• شیر برقی: طول عمر کمتری دارد.
• شیر موتوری: طول عمر بیشتری دارد.

سخن پایانی

در نهایت، تصمیم‌گیری برای خرید شیر موتوری یا شیر برقی نیاز به شناخت دقیق شرایط کاربری هر یک از آنها در پروژه دارد. با آشنایی با عملکرد و ویژگی‌های هرکدام از این دو نوع شیر، می‌توانید تصمیمی هوشمندانه‌تر در انتخاب خود انجام دهید. برای بهره‌مندی از بهترین انتخاب‌ها، توصیه می‌شود به سایت تخصصی دما تجهیز مراجعه نموده و از مشاوره و اطلاعات دقیق در زمینه شیرهای موتوری و برقی بهره‌مند شوید. باتوجه‌به ارائه محصولات باکیفیت و تنوع بالا در این سایت، مطمئناً خرید شما به یک تجربه موفق و راحت تبدیل خواهد شد.

مقالات مرتبط

جهت کسب اطلاعات بیشتر، پیشنهاد می‌شود مطالب مرتبط با مقاله "تفاوت شیر موتوری و شیر برقی سلونوئیدی" را نیز مطالعه فرمایید.

• شیر برقی یا شیر سلونوئیدی چیست؟
• کاربرد شیر موتوری در سیستم های گرمایش و سرمایش

منتظر تماس و مشتاق دیدارتان در مجموعه تخصصی دماتجهیز هستیم

با اشتراک گذاری مقاله فوق در شبکه های اجتماعی، دوستان خود را از مطالب مهم آن آگاه سازید.