شیر برقی، نقش اساسی در کنترل جریان سیالات (آب، هوا، گاز و غیره) در سیستمهای مختلف صنعتی و خانگی ایفا میکند. در این صفحه، مجموعه تخصصی دماتجهیز (عضو رسمی اتحادیه فروشندگان لوازم شوفاژ و تهویه مطبوع)، اطلاعات جامعی در مورد انواع شیر برقی، نحوه عملکرد، مزایا، نکات مهم در انتخاب و خرید و پاسخ به سوالات متداول شما ارائه میدهد.
شیر برقی (Solenoid valve) به شیری اطلاق میگردد که بهوسیله برق و نیروی مغناطیسی عمل میکند. شیر برقی سیم پیچی است که در اطراف یک هسته آهنی پیچیده شده و زمانیکه جریان الکتریسته از آن عبور میکند، میدان مغناطیسی تولید کرده و باعث حرکت خطی هسته میگردد. بنابراین شیر برقی انرژی الکتریکال را به حرکت خطی تبدیل میکند.
شیر برقی وسیله ای است که برای کنترل سیالات از قبیل گازها و مایعات استفاده میشود. برخی شیرهای برقی با دریافت فرمان الکتریکی قابلیت باز یا بسته شدن از ۰ تا ۱۰۰ درصد را دارند که در ماشینهای خودکار و صنعتی از اهمیت بالایی برخوردار هستند. با ما همراه شوید تا در ادامه این مطلب به معرفی و بررسی عملکرد انواع شیر برقی بپردازیم.
دمـاتجهیـز؛ راهنمای تخصصی انتخاب و قیمت تجهیزات تهویه و تاسیسات (از سال ۱۳۸۳)
انواع شیر برقی بر اساس مکانیزم عملکرد به چند دسته تقسیم میشوند که هر کدام کاربرد خاصی در سیستمهای تاسیساتی و صنعتی دارند:
شیر برقی حرکت مستقیم: این مدل مستقیماً با تحریک بوبین عمل میکند و در دو نوع معمولی باز و معمولی بسته ساخته میشود.
شیر برقی سروُ (Servo Operated): این نوع شیر با استفاده از اختلاف فشار سیال بر روی دیافراگم کار میکند و حتی در زمان قطع جریان نیز میتواند بهطور کامل باز یا بسته شود.
نکته: شیر برقی سلونوئیدی رایجترین و پرکاربردترین نوع شیر برقی است که با استفاده از بوبین (Solenoid Coil) کار میکند. در این مدل، عبور جریان الکتریکی از بوبین باعث ایجاد میدان مغناطیسی و در نتیجه حرکت هسته فلزی (پیستون) میشود و این حرکت مسیر سیال را باز یا بسته میکند.
شیر برقی NC یا معمولی بسته، جریان سیال را در زمان قطع جریان الکتریسیته قطع کرده و وقتی جریان مجددا وصل شود، شیر باز شده و اجازه عبور سیال را میدهد.
این شیر برقی اجازه عبور سیال در زمان قطع جریان را می دهد و با وصل جریان الکتریسیته مسیر جریان شیر برقی بسته شده و اجازه عبور سیال را نمیدهد.

یک شیربرقی از قطعات زیر تشکیل شده است:
دمـاتجهیـز؛ هـــزاران محصـول برای هـــزاران پــروژه (از سال ۱۳۸۳)

حداکثر فشار کاری یا (MWP)برابر با حداکثر فشار کاری سیستم برای کارکرد شیر یا اجزاء سیستم بدون آسیب است.
حداکثر اختلاف فشار باز شدن یا (MAXODP) برابر با حداکثر اختلاف فشاری است که شیر میتواند در این حالت باز شود.
شیر برقیهای جریان متناوب معمولا دارای فشار کاری بالاتری هستند.
حداقل اختلاف فشار کاری یا (MINOPD) برابر با فشار مورد نیاز برای باز بودن شیر برقی است و زمانیکه این فشار خیلی کم باشد دیافراگم یا پیستون شیر برقی نمیتواند باز بماند.
ظرفیت شیربرقی را با واحد KV بیان می شود وبیان کننده میزان جریان آب (بر اساس مترمکعب بر ساعت) با افت فشار 1 بار در شیر برقی است.
مزایای استفاده از شیربرقی به شرح زیر است:
هنگام انتخاب و خرید شیربرقی حتما به موارد زیر توجه کنید:
در ادامه به معرفی برخی از انواع پرکاربرد شیر برقی در تاسیسات میپردازیم:
شیر برقی گازوئیل در مسیر عبور سوخت از پمپ به سمت نازل گازوئیل استفاده میشود. اینکار باعث میشود که هنگام خاموش شدن مشعل، گازوئیل به داخل محفظه احتراق نشت نکند و هنگام راه اندازی مشعل حدود 15 ثانیه سوخت پاشیده شده و آنتیلانتور فعال شده و هوای داخل دیگ خارج شود. در طول این زمان باید مسیر گازوئیل بسته شود و این کار را بهوسیله شیر برقی انجام میدهند.
دمـاتجهیـز؛ راهنمای انتخاب و خرید تجهیزات تهویه و تاسیسات (از سال ۱۳۸۳)

در سیستمهایی که با سوخت گاز کار میکنند، همواره احتمال نشت یا انفجار وجود دارد؛ به همین دلیل استفاده از تجهیزات ایمنی اهمیت بسیار زیادی دارد. یکی از مهمترین این تجهیزات شیر برقی گاز (Gas Solenoid Valve) است که نقش حیاتی در کنترل جریان گاز و جلوگیری از خطرات احتمالی ایفا میکند.
شیر برقی گاز با عملکرد دقیق خود باعث میشود تا گاز تنها در زمان موردنیاز وارد مشعل شود و در صورت بروز هرگونه خطا، جریان گاز بهطور خودکار قطع گردد. این ویژگی، امنیت سیستمهای حرارتی مانند مشعل موتورخانه، بویلرها، پکیجها و کورههای صنعتی را تضمین میکند و از بروز انفجار ناشی از ترکیب ناگهانی گاز و جرقه جلوگیری مینماید.
عملکرد شیر برقی گاز معمولاً بهصورت دو مرحلهای انجام میشود:
در مرحلهی نخست، شیر به حالت نیمهباز قرار میگیرد و گاز را با فشار کم و کنترلشده وارد مشعل میکند تا فرآیند اشتعال بهصورت ایمن انجام گیرد. پس از روشن شدن شعله، شیر وارد مرحلهی دوم شده و بهطور کامل باز میشود تا گاز با فشار کامل جریان یابد و احتراق پایدار شکل بگیرد.
اغلب شیرهای برقی گاز مجهز به پیچ تنظیم فشار اولیه هستند که امکان کنترل میزان گاز ورودی در مرحلهی نخست را فراهم میکند. این قابلیت موجب افزایش دقت در راهاندازی مشعل، کاهش مصرف سوخت و جلوگیری از شوک حرارتی در سیستم میشود.
در نهایت میتوان گفت که استفاده از شیر برقی گاز نهتنها ایمنی سیستمهای حرارتی را بالا میبرد بلکه عمر مفید مشعل و سایر تجهیزات گازی را نیز افزایش میدهد. انتخاب درست نوع و برند شیر برقی متناسب با ظرفیت مشعل، از مهمترین نکات در طراحی و نگهداری تأسیسات گازی به شمار میآید.

شیر برقی آب وظیفه کنترل عبور جریان آب درون لوله بوسیه جریان برق را دارد. شیر برقی آب جهت عملکرد(باز و بسته شدن)، نیاز به فشار اولیه درون لوله (مثلا حداقل 0.5 میلی بار برای شیرهای کوچک) دارد. شیر برقی آب در صنایع مختلف، کشاورزی، مصارف خانگی و ... همانند قطع و وصل جریان، ترکیب دو جریان، آبیاری قطره ای، مه پاش و …کاربرد داشته و در صورت خرابی امکان تعویض قطعه معیوب ( مانند بوبین یا سلونوئید) به سادگی وجود دارد.

شیرهای معمولی که در موتورخانهها و ... استفاده میشوند براساس نوع عملکرد معمولا در مواقع ضروری باز یا بسته میشوند و بعد از مدتی به دلایلی همچون رسوبات سیال، رطوبت هوا، خشکی شیرها و ... بهصورت کامل باز و یا بسته نمیشوند و در محیطهایی مثل موتورخانه باعث اتلاف انرژی سیال یا همان گرمای اب موتورخانه میشوند، برای جلوگیری از این مشکل از شیر برقی استفاده میشود.
عوامل متعددی میتوانند موجب خرابی شیر برقی شوند و عملکرد صحیح آن را مختل کنند. در ادامه مهمترین دلایل خرابی این قطعه بیان میشود:
دمـاتجهیـز؛ بهترین قیمت ها و برندهای معتبر تجهیزات تهویه و تاسیسات (از سال ۱۳۸۳)
شیر برقی در پکیج دیواری با استفاده از نیروی برق کنترل جریان آب در سیستم را کنترل میکند. زمانی که شیر آب گرم مصرفی باز میشود و نیاز به آب گرم حس میشود، شیر برقی وارد عمل گردیده و جریان و فشار را به سمت مبدل حرارتی آبگرم تغییر می دهد. این اقدام باعث هدایت آب گرم به مبدل حرارتی ثانویه میشود.
نکته مهمی که باید در نظر گرفته شود، این است که در پکیجهای تک مبدلی (به معنای وجود یک مبدل حرارتی ) شیر برقی موجود نیست.
شیر برقی در پکیجهای شوفاژ دیواری دو مبدل به این صورت است که شیر سه راهه برقی همانند یک بوبین، دارای یک انشعاب اصلی و دو انشعاب فرعی است. انشعاب اصلی به مبدل اصلی یا مکش پمپ وصل میشود و از دو انشعاب فرعی، یکی به مبدل ثانویه (آب گرم مصرفی) و دیگری به مدار گرمایش متصل میشود.
شیر سه راهه برقی از سه قسمت اصلی تشکیل شده است:
1. بوبین: در بالا قرار گرفته و دارای حرکت خطی به صورت رفت و برگشتی است و با ولتاژ 220-230 ولت کار میکند.
دارای سه اتصال الکتریکی به شرح زیر می باشد:
2. بلوک سه راهه: قسمتی است که حرکت موتور به آن منتقل میشود و تنظیم کننده جریان آب به مبدلها است.
3. سوپاپ: وظیفه آن کنترل جریان آب در سیستم است.
شیر برقی پکیج دیواری در فصلهای مختلف دارای حالتهای متفاوتی است.
در پکیج شوفاژ، تفاوتهایی در حالت شیر سه راهه برقی بر اساس فصول تابستان و زمستان وجود دارد. در تابستان، شیر مخصوص آب گرم در حالت آب گرم مصرفی باقی میماند. اما در زمستان، بعد از استفاده از آب گرم، باز هم در حالت آب گرم مصرفی باقی میماند، با این تفاوت که هر زمان ترموستات نیاز به گرما اعلام کند، دستگاه به حالت مدار گرمایش برمیگردد.
مجموعه دماتجهیز جهت سهولت شما مشتریان عزیز، امکان فروش اقساطی را فراهم نموده است. شما میتوانید جهت خرید اقساطی شیرهای برقی به صفحه خرید اقساطی مراجعه نمایید.
تعویض شیر برقی سه طرفه پکیج دیواری به دلیل علائم هشداری مانند افت فشار آب، یک فرآیند ضروری است.
برای انجام این عملیات، مراحل زیر را میتوانید دنبال کنید (بهتر است فقط توسط نصاب مجاز انجام گردد):
نکته مهم:
انتخاب یک شیر سه طرفه با کیفیت و مقاوم در برابر رطوبت و ضربه بسیار حائز اهمیت است.
در صورت افت مکرر فشار آب و نمایش هشدارهای پایین بودن فشار آب، تعویض شیر سه طرفه ضروری است.
در صورت عدم توانایی در انجام این کارها یا در صورت نیاز به تعمیرات پیشرفتهتر، توصیه میشود به تعمیرکار یا نمایندگی معتبر و مجاز تولید کننده مراجعه کنید.
در گروه شیربرقی مجموعه تخصصی دماتجهیز، اطلاعات و قیمت های شیرهای کنترل ایمنی آب، بخار، گاز و ... از برندهای دانفوس، دانگز، پارکر، یونیدی و ... را جهت بررسی و انتخاب مشاهده نمائید.
دماتجهیز علاوه بر جواز کسب معتبر از اتحادیه صنف شوفاژ و تهویه مطبوع، دارای نماد اعتماد الکترونیکی بوده و فعالیت سایت فروشگاهی خود را از سال 1383 در دفتر مرکزی تهران آغاز نموده است.

منتظر تماس و مشتاق دیدارتان در مجموعه تخصصی دمـاتجهیــز هستیم

دفتر مرکزی: تهران - خیابان طالقانی - بین مفتح و بهار - نبش طالبیان - ساختمان ۴۶۳
کارخانه: جاده قدیم ساوه - بعد از سه راهی آدران - شهرک صنعتی قلعه میر - خیابان رینگ کار


دمـاتجهیــز از سال 1382 فعالیت خود را با آینده نگری و خلاقیت بعنوان اولین فروشگاه اینترنتی کشور، در قالب مجموعه تخصصی و مهندسی فروش تجهیزات سرمایش، گرمایش و تهویه مطبوع (HVAC) برای اولین بار در خاورمیانه آغاز نمود. زمانیکه هنوز بسیاری از فروشگاههای اینترنتی، تجارت الکترونیک و حتی برگزارکنندگان محترم امروزی همایشهای فروش اینترنتی در حال و هوای دیگری بودند. شرکت مهندسی، تولیدی و بازرگانی دمـاتجهیــز با نگاهی به آینده، مسیر توسعه برند خود را ابتدا به عنوان اولین استارتاپ عرضه و فروش تجهیزات تأسیسات توسط آقای مهندس مجید زواریان با راهاندازی جامعترین وب سایت فروش تجهیزات تهویه مطبوع (HVAC)، تجهیزات گرمایشی و موتورخانه، تجهیزات استخر، سونا و جکوزی، تجهیزات کنترل و ایمنی در 6 بخش و 80 گروه ترسیم نمود. سپس با تولید بسیاری از تجهیزات مهم و کاربردی تهویه مطبوع و حتی گرمایشی مانند انواع فن کویل، داکت اسپلیت، برج خنک کننده، مینی چیلر، چیلر هواخنک و آبی، هواساز، ایرواشر، یونیت هیتر و... با قیمت و گارانتی مناسب، مسیر ارائه این محصولات به پروژههای مختلف را با برند دمـاتجهیــز بهبود بخشید (به بخش محصولات دمـاتجهیــز مراجعه فرمایید).