امروزه استفاده از انواع مختلف سیستمهای تهویه مطبوع در تأسیسات ساختمان، به یک امر بدیهی و اجتنابناپذیر تبدیل شده است. بنابراین باید با انتخاب صحیح و مناسب این تجهیزات، ضمن بهرهمندی از هوای بسیار خنک و مطبوع در تابستان و هوای گرم و دلنشین در زمستان، دمای هوای داخلی ساختمان را پاکیزه و در شرایط متعادل نگه داریم.
تجهیزات تهویه مطبوعی نظیر کولر گازی و فن کویل، متناسب با نوع، ظرفیت، شرایط آب و هوایی و اقلیمی پروژه و با توجه به محدودیتهای هر ساختمان، در مدلهای متنوعی تولید و عرضه می گردند.
برای مقایسه فن کویل ها و کولرهای گازی (اسپلیت) می توان این تجهیزات را از دیدگاههای مختلفی مورد ارزیابی و بررسی قرار داد؛ در این مقاله تفاوتهای کولر گازی و فن کویل از نظر نوع، کاربرد، نحوه عملکرد، تنوع ظرفیت، مصرف انرژی و... بصورت کامل شرح داده شده است، با ما همراه باشید.

دماتـجهـیز، اولین مرجع تخصصی انتخـاب و قیــمت تـجهیــزات تـــهویه و تاســیســات (از سال 1383)
مقایسه فن کویل و کولر گازی از نظر نحوه عملکرد
اولین و مهمترین مسئله در مقایسه کولرگازی و فن کویل، نحوه عملکرد آنهاست که به شرح زیر است:
- کولرهای گازی و اسپلیت، سیستمهای مستقلی هستند که فرآیند خنک کردن یا گرم کردن محیط را بدون نیاز به موتورخانه مرکزی یا تجهیزات تهویه مطبوع خاصی مانند چیلر انجام میدهند. کولرهای گازی متشکل از یک یونیت داخلی و یک یونیت خارجی هستند که از طریق دو لوله رفت و برگشت به یکدیگر مرتبط می گردند. با به جریان در آمدن ماده مبرّد R22 یا R410a درون لولههای مسی و ایجاد سیکل تراکمی تبرید، تأمین سرمایش یا گرمایش یک اتاق، سالن، یک واحد مسکونی و... توسط کولهای گازی و اسپلیت بصورت مستقل انجام میگردد.
- از طرفی فن کویل ها تجهیزاتی هستند که به تنهایی قادر به خنک کردن یا گرم کردن هوا نبوده و در این خصوص به تجهیزات مکمل نظیر مینی چیلر یا چیلر مرکزی (برای تأمین سرمایش) و دیگ آبگرم موتورخانه یا پکیج گرمایشی (برای تأمین گرمایش) نیاز دارند. از جمله مزایای قابل توجه فن کویل ها میتوان به امکان استفاده از آنها به تعداد دلخواه و عدم محدودیت در تعداد فن کویل مورد نیاز (مثلاً دهها یا حتی صدها دستگاه) در فضاهای مختلف ساختمانهای مسکونی، اداری، تجاری، خدماتی و رفاهی بر اساس ظرفیت و قابلیت استقلال دمایی هر یک از فضاها اشاره نمود.
در اولین و مهمترین مقایسه کولر گازی و اسپلیت با فن کویل می توان نتیجه گیری کرد که اسپلیت ها (کولرهای گازی دوتکه) دستگاههای مستقلی هستند که با توجه به محدودیت ظرفیت در آنها، بیشتر مناسب فضاهایی نظیر اتاق خواب، سالن پذیرایی، مغازه و... بوده و در صورت نیاز به استفاده از آنها برای فضاهای بزرگتر باید از دو یا چند دستگاه در کنار هم استفاده نمود که این امر با توجه به قیمت اولیه بالای آنها، باعث تحمیل هزینههای زیاد به خریداران می گردد.
از طرف دیگر فن کویل ها تجهیزاتی هستند که به راحتی توانایی تأمین سرمایش و گرمایش در ساختمانهای اداری، مسکونی، تجاری، بیمارستانی، رفاهی و .... را دارند؛ به نحوی که می توان از تعداد متنوعی از آنها ( دهها یا صدها فن کویل) در یک ساختمان نیز استفاده نمود.
مقایسه فن کویل با کولر گازی از نظر قدرت سرمایش و گرمایش
دومین تفاوت عمده فن کویل با کولر گازی در توان گرمایش و نیاز یا عدم نیاز آنها به تجهیزات مکمل گرمایشی است.
به طور کلی از کولرهای گازی و اسپلیت بیشتر بعنوان یک سیستم سرمایشی (در فصول گرم سال) مستقل جهت خنک کردن فضاهای کوچک استفاده می شود. کولرهای گازی معمولاً قادر به فعالیت در حالت گرمایشی (در فصول سرد سال) نیز هستند، ولی به علت مصرف برق بالای آنها در حالت گرمایش چندان مقرون به صرفه نبوده و از طرفی استفاده مداوم از کولر گازی در کل ماههای سال باعث افزایش احتمال خرابی آن می گردد؛ به همین دلیل معمولاً بهتر است برای گرمایش محیط در زمستان از تجهیزات مکمل مانند سیستم پکیج و رادیاتور و... استفاده شود.
فن کویل ها جهت خنک نمودن محیط، از آب سرد چیلر که در کویل آنها جریان مییابد بهره میبرند و جهت گرم کردن هوای محیط نیز، آب گرم مورد نیاز از موتورخانه مرکزی یا پکیج گرمایشی تأمین میشود.
از این جهت عملکرد فن کویل ها در انجام فرآیند سرمایش یا گرمایش محیط به یک شکل صورت میگیرد و نسبت به سیستم کولرهای گازی و اسپلیت ها مصرف انرژی پایینتری دارند.

مقایسه فن کویل و کولر گازی از نظر مصرف برق
در رابطه با مصرف برق کولر گازی و فن کویل می توان گفت:
- از آنجا که عملکرد یونیت داخلی و یونیت خارجی کولرهای گازی (در حالتهای سرمایشی و گرمایشی) کاملاً توسط برق صورت میگیرد، این دستگاهها بر اساس ظرفیت دارای مصرف برق قابل ملاحظه ای هستند.
- اما مصرف برق فن کویل ها در مقایسه با کولرهای گازی بسیار کمتر است. تجهیزات مکمل و جانبی فن کویل ها (نظیر دیگهای آب گرم) از انرژیهای دیگری نیز بهره میبرند که این امر موجب کاهش چشمگیر مصرف برق در فن کویلها میگردد.
به طور مثال، چیلرها و مینی چیلرهای تراکمی که وظیفه سرد کردن آب و هدایت آن به کویلِ فن کویل ها را بر عهده دارند، با انرژی برق و دیگهای آب گرم یا پکیجهای گرمایشی که وظیفه تأمین آب گرم مورد نیاز فن کویل ها را بر عهده دارند، با گاز شهری یا حتی سوختهای دیگری مانند گازوئیل کار می کنند.
بدین ترتیب مصرف برق فن کویل ها در فصول سرد سال عمدتاً محدود به برق موتور کوچک درون هر فن کویل بوده و بسیار ناچیز و در تابستان نیز، مصرف برق یک چیلر مرکزی در کل ساختمان از مصرف برق دهها کولر گازی در کنار هم، کمتر است. لذا میتوان نتیجه گرفت که در مقایسه کلی بین فن کویل ها و اسپلیت ها از نظر مصرف برق، سیستم موتورخانه مرکزی یا چیلر اسکرو + فن کویلها دارای مصرف انرژی الکتریکی کمتر و حتی طول عمر بالاتری هستند.
مقایسه نصب فن کویل با کولر اسپلیت
در مقایسه نحوه نصب فنکویل و کولر اسپلیت، موضوع تنوع مدلها و شرایط نصب هرکدام اهمیت زیادی دارد:
کولرهای اسپلیت معمولاً در انواع دیواری، ایستاده و سقفی کاستی نصب میشوند. هر یک از این مدلها محدودیتهایی دارند؛ بهویژه در ساختمانهایی که اتاقهای متعدد دارند، نصب چند کولر گازی ممکن است باز هم نتواند نیاز سرمایشی را بهطور کامل پوشش دهد. علاوه بر این، نصب چند اسپلیت در یک واحد با محدودیت مسیر لولهکشی، انتخاب محل مناسب برای یونیت خارجی و اشغال نمای ساختمان همراه است که جلوه ظاهری ساختمان را تحتتأثیر قرار میدهد.
در مقابل، فنکویلها تنوع نصب بسیار بیشتری دارند؛ انواع مختلف آن شامل فنکویل زمینی، دیواری، سقفی، کاستی و کانالی هستند. برخی مدلها مثل فنکویل سقفی توکار، کاستی و کانالی برای نصب مناسب به سقف کاذب نیاز دارند تا تجهیزات و لولهکشیها داخل آن قرار گیرد و ظاهر فضا حفظ شود. مزیت مهم این است که فنکویلها بدون محدودیت در تعداد، در تمام اتاقها و بخشهای ساختمان قابل نصب هستند و بهدلیل استفاده از چیلر و بویلر مرکزی، نیازی به یونیت خارجی ندارند. همین موضوع باعث میشود نصب فنکویل در پروژههای بزرگ و فضاهای متعدد، عملیتر، تمیزتر و بسیار قابلانعطافتر باشد.
در نهایت باید توجه داشت که خرید چند دستگاه اسپلیت برای یک ساختمان از نظر اقتصادی هم بهصرفه نیست. مصرف برق بالاتر، هزینه سرویس دورهای جداگانه و استهلاک هر دستگاه، مخارج جاری را افزایش میدهد. به همین دلیل استفاده از فنکویل به همراه یک سیستم مرکزی، راهکاری منطقیتر و اقتصادیتر برای ساختمانهایی با فضاهای متعدد محسوب میشود.

مقایسه فن کویل با کولر گازی از نظر تاثیر در نمای ساختمان
در سیستم فنکویل، تجهیزات اصلی مثل چیلر یا بویلر، داخل موتورخانه مرکزی یا فضای تأسیسات ساختمان نصب میشوند و از بیرون دیده نمیشوند. به همین دلیل، فنکویل هیچ مزاحمتی برای نمای ساختمان ایجاد نمیکند و ظاهر خارجی ساختمان کاملا تمیز و یکدست باقی میماند.
اما کولر گازی داستان دیگری دارد و یونیت خارجی آن باید در نمای بیرونی نصب شود (در بالکن، روی دیوار یا روی نما). در ساختمانهایی که تعداد واحدها زیاد است، تعداد یونیتهای خارجی کولرگازی هم بالا میرود و ظاهر نما را شلوغ، نامنظم و کمتر زیبا میکند. به همین دلیل، از نظر زیبایی و حفظ نمای ساختمان، فنکویل انتخاب مناسبتری محسوب میشود.
مقایسه کولر گازی با فن کویل از نظر امکان ورود هوای تازه به داخل ساختمان
همانطور که می دانید یونیت داخلی اسپلیت که درون اتاق یا سالن نصب میشود، تنها قابلیت به گردش درآوردن جریان هوای داخل و تغییر (کاهش یا افزایش) دمای آن را دارد. اما فن کویل ها در دو نوع بدون کانال و کانالی ساخته می شوند که نوع کانالی آن از هوای تازه بیرون محیط نیز استفاده میکند.
از نظر نحوه و میزان رطوبت گیری هوا نیز، عملکرد اسپلیت ها و فن کویل ها مشابه بوده و اصولاً این دستگاه ها سیستمهای رطوبت گیر هستند. سطح سرد کویل داخلی آنها در تابستان موجب تقطیر بخار آب (رطوبت) موجود در هوا و کاهش آن در محیط میشود.

مقایسه هزینه اولیه خرید فن کویل و کولر گازی
هزینهی خرید تعدادی فن کویل به همراه کلیه تجهیزات جانبی آن نظیر مینی چیلر یا چیلر مرکزی و پکیج گرمایشی یا دیگ آب گرم، در مقایسه با هزینه خرید کولرگازی به همراه تجهیزات مکمل آن نظیر پکیج گرمایشی و رادیاتور برای یک ساختمان مشابه (زیر بنای کوچک) تفاوت زیادی با هم ندارند ولی در ساختمانهایی با زیر بنای بزرگتر و تعداد طبقات و تعداد واحدهای بیشتر از 20 واحد، استفاده از فنکویلها و چیلر، علاوه بر توجیه فنی، از لحاظ اقتصادی نیز کم هزینهتر از استفاده دهها دستگاه کولر گازی در کنار هم است.
کولرهای گازی برای مناطق خیلی گرم و شرجی کاربرد بهتری از خود نشان میدهد و باعث میشود هوای داخل ساختمان به سرعت و زودتر خنک شود. از سوی دیگر فنکویل ها در زمستان و گرم کردن قسمتهای مختلف ساختمان به مراتب بسیار موفق تر از اسپلیتها عمل میکنند.
مقایسه فن کویل و کولرگازی اسپلیت از نظر هزینه اجرا
فن کویل ها و اسپلیت ها (کولرهای گازی دوتکه) سیستمهای سرمایشی و گرمایشی هستند که از دو یونیت خارجی و داخلی تشکیل شده اند. به این معنا که یک یونیت از آنها داخل ساختمان قرار گرفته و یک یونیت که معمولاً ابعاد بزرگتری دارد، بیرون از ساختمان قرار می گیرد و از طریق لوله کشی آب یا ماده مبرّد به یکدیگر متصل میگردند. در کولرهای گازی، ارتباط بین یونیت داخلی و خارجی از طریق دو لوله رفت و برگشت مسی با عایق مناسب از جنس الاستومریک صورت گرفته و از گاز مبرّد R22 یا R410a برای سرد و گرم کردن فضای داخلی ساختمان استفاده می شود.
از طرف دیگر ارتباط بین فن کویل ها با دستگاه مرکزی مانند چیلر یا مینی چیلر (در تابستان) و دیگ آب گرم (در زمستان) از طریق دو لوله آب معمولی (رفت و برگشت) صورت می پذیرد. با توجه به جنس لوله ها و همچنین حساسیت بالاتر در اجرای لوله کشی بین یونیت خارجی و یونیت داخلی درکولرهای گازی، به طور معمول عملیات اجرای آن پر هزینه تر از اجرای لوله کشی آب در فن کویل ها برای کلیه اتاقها و فضاهای واحدهای یک ساختمان است.

مزایا و معایب استفاده از کولر گازی و فن کویل
در ادامه مزایا و معایب کلی کولر های گازی اسپلیت و فن کویل ها شرح داده شده است.
مزایای استفاده از کولر گازی اسپلیت:
- ظاهری نسبتاً شیک و زیبا
- مجهز به سیستم فیلتراسیون و تصفیه هوا
- قابلیت خنک سازی سریع محیط حتی در مناطق بسیار گرم و شرجی
- امکان کنترل عملکرد دستگاه از راه دور
- مناسب برای استفاده در محیطهای کوچک
- مجهز به سیستم سرمایش قوی
- دارای استقلال دمایی برای هر یک از فضا ها
معایب استفاده از کولر گازی:
- مصرف برق زیاد
- هزینه نگهداری و سرویس سالیانه
- عدم قابلیت استفاده در مکانهای بزرگ
- دارای قدرت گرمایشی محدود در زمستان
- وجود محدودیت در نصب دستگاه
- تاثیر منفی در شکل و نمای خارجی ساختمان
مزایای استفاده از فن کویل:
- دارای عملکرد آرام و بی صدا
- عدم نیاز به اجرای کانال کشی
- امکان ورود هوای تازه
- مناسب استفاده در ساختمانهای بزرگ
- دارای قابلیت سرمایشی و گرمایشی بسیار قوی
- استقلال دمایی هر یک از اتاق ها
- امکان استفاده همزمان از دهها دستگاه فن کویل در یک ساختمان
- طول عمر بالای دستگاه
- مصرف برق کم
- هزینه نگهداری و سرویس دوره ای پایین
معایب استفاده از فنکویل:
- جانمایی در سقف کاذب و ایجاد محدودیت ارتفاع بخصوص در فن کویل سقفی و کاستی
- ایجاد صدای نسبتاً بیشتر در ظرفیت های خیلی بزرگ مانند فنکویلهای کانالی
جدول مقایسه فن کویل و کولر گازی اسپلیت
تمام تفاوتهای و شباهتهای فن کویل و کولر گازی را از دیدگاههای مختلف ذکرشده میتوان در جدول زیر خلاصه نمود:
| ویژگیها | فنکویل | کولر گازی (اسپلیت) |
|---|---|---|
| نوع کاربری | سرمایش و گرمایش با استفاده از سیستم مرکزی | سرمایش و گرمایش مستقل |
| نحوه عملکرد | سرمایش با آب سرد چیلر و گرمایش با آب گرم موتورخانه یا پکیج؛ انتقال هوا از روی کویل با فن | سرمایش و گرمایش با کمپرسور و گاز مبرد؛ تبادل حرارت مستقیم بین یونیت داخلی و خارجی |
| پوشش فضاهای بزرگ | قابل استفاده برای دهها یا صدها فضا با ظرفیت بالا و عملکرد پایدار | محدودیت در پوشش فضاهای بزرگ؛ نیاز به تعداد زیاد اسپلیت |
| تنوع مدل نصب | زمینی، سقفی روکار، سقفی توکار، کاستی، کانالی، دیواری | دیواری، ایستاده، کاستی |
| نیاز به یونیت خارجی | ندارد؛ فقط چیلر یا پکیج در موتورخانه نصب میشود | دارد؛ هر دستگاه یک یونیت خارجی دارد |
| مصرف انرژی | مصرف برق پایین؛ فقط برای کارکرد فن | مصرف برق بالا به دلیل عملکرد کمپرسور |
| توان گرمایش | قدرت بالا و پایدار در سیستمهای موتورخانهای | گرمایش پرمصرف؛ نیازمند سیستم گرمایشی مکمل |
| توان سرمایش در ظرفیتهای بالا | قابلیت ایجاد سرمایش گسترده در پروژههای بزرگ با ظرفیت بالا | محدود در ظرفیت؛ استفاده زیاد باعث افزایش هزینه و مصرف انرژی |
| ورود هوای تازه | در مدلهای کانالی امکانپذیر است | قابلیت ورود هوای تازه ندارد |
| هزینه اجرا | بهصرفه در ساختمانهای بزرگ با سیستم مرکزی | هزینه اجرا برای پروژههای بزرگ بسیار بالا |
| هزینه نگهداری | پایین؛ تعمیرات ساده و مقرونبهصرفه | بالا؛ سرویس مداوم و هزینه گاز مبرد |
| موقعیت نصب | قابلیت نصب گسترده با تنوع بالا | محدود و وابسته به فضای نصب یونیت خارجی |
| صدای عملکرد | کمصدا در نسخههای جدید | معمولاً کمصدا اما در ظرفیتهای بالا افزایش مییابد |
| مناسب برای | ساختمانهای بزرگ، هتلها، بیمارستانها، پروژههای چندطبقه | واحدهای مسکونی کوچک، مغازهها، فضاهای کممتراژ |
سخن پایانی
با توجه به مطالب ذکر شده می توان نتیجه گرفت که استفاده از کولر های گازی بیشتر برای فضاها و واحدهای کوچک گزینه مناسبی است. اما با توجه به قابلیت گرمایشی محدود کولر های گازی در زمستان و همچنین به صرفه نبودن استفاده از آنها در ساختمان هایی با زیر بنای بزرگتر، استفاده از فن کویل ها برای ساختمان هایی با زیر بنای بزرگتر در انواع کاربری های مسکونی، اداری، تجاری، بیمارستانی و....گزینه بسیار مناسبی است که توجیح فنی و اقتصادی بیشتری دارد.
در سایت مجموعه تخصصی دماتجهیز، اطلاعات فنی و قیمتهای به روز صدها مدل از برترین برند های کولر گازی اسپلیت و انواع فن کویل های با کیفیت در ظرفیت های مختلف، با گارانتی طلایی، ضمانت اصالت کالا، خدمات پس از فروش گسترده و پاسخگو جهت برخورداری شما عزیزان از حس خوب خرید بهینه و هوشمند ارائه گردیده است.
شما کاربران گرامی می توانید جهت کسب خدمات مشاوره ای و مقایسه تکمیلی بین انتخاب کولر گازی و فن کویل با توجه به شرایط خاص ساختمان یا پروژه خود، در ساعات اداری با کارشناسان ما در بخش تجهیزات تهویه مطبوع مجموعه تخصصی دماتجهیز تماس حاصل فرمایید.
مقالات مرتبط
جهت کسب اطلاعات بیشتر، پیشنهاد میشود مطالب مرتبط با مقاله "مقایسه فن کویل با کولر گازی" را نیز مطالعه فرمایید.
- مقایسه مزایا و معایب فن کویل و هواساز
- مصرف برق فن کویل
- مقایسه فن کویل با داکت اسپلیت
- تفاوت و مقایسه کولر گازی با داکت اسپلیت

منتظر تماس و مشتاق دیدارتان در مجموعه تخصصی دمـاتجهیــز هستیم
با اشتراک گذاری مقاله فوق در شبکه های اجتماعی، دوستان خود را از مطالب مهم آن آگاه سازید
| |
||||
| |
|
|

