فرایند بکواش (Backwash) و یا شستشوی معکوس، جهت تمیز کردن و حذف آلودگی های فیزیکی تجمع یافته در میان لایه های شن سیلیسدر فیلتر شنی به صورت منظم و ماهانه انجام میشود. این پروسه توسط شیرچندراهه که خود زیرمجموعه شیرهای دَوَرانی به حساب میآید، اعمال و کنترل میشود.
بکواش فیلتر در فیلتر شنی مجهز به گیج فشار از روی بالا آمدن مقدار فشار قابل تشخیص بوده و برای فیلترهای شنی که مجهز به گیج فشار نباشند زمان دقیقی ندارد و با توجه به بار ناشی از آلودگی فیزیکی مثل گرد و خاک خصوصا در استخر های روباز و با حضور شناگران، میتوان این پروسه را به صورت هفتگی و یا حتی ماهانه انجام داد.
نکته مهم در مورد بک واش فیلترهای شنی استخراین است که این عملیات تا زمانی که آب خروجی از فیلتر به طور کامل تمیز و زلال نشده باشد ادامه پیدا میکند.
دمـاتجهیـز؛ راهنمـاي تخصصی انتخـاب و قیمـت تجهیـزات تهویـه و تاسیسـات (از سـال 1383)
مفهوم بک واش فیلتر شنی استخر
بکواش (Backwash) یا شستشوی معکوس فیلتر شنی عبارت است از:
فرآیندی که طی آن جریان آب از جهت مخالف مسیر معمولی عبور میکند تا ذرات معلق، رسوبات و ناخالصیهای جمعشده در بستر فیلتر از بین بروند و به مسیر فاضلاب هدایت شوند.
در حالت عادی، آب از بالای فیلتر فیلتر شنی وارد و پس از عبور از لایههای شن تصفیه میشود. در بکواش، آب از پایین وارد و از بالا خارج میشود. این جریان معکوس باعث میشود:
لایههای شن و سیلیس شل شده و فشردگی کاهش یابد
ذرات جمع شده در لایهها آزاد شده و با جریان آب به خروجی فاضلاب هدایت شوند
بستر فیلتر دوباره یکنواخت شود
ساختار و عملکرد فیلتر شنی
یک فیلتر شنی معمولی از چند بخش اصلی تشکیل شده است:
- بستر سیلیس و شن: دانهبندی و عمق آن بسته به نوع سیستم و کیفیت آب ورودی تعیین میشود.
- شیر چندراهه (Multiport Valve): امکان تغییر جریان بین حالتهای تصفیه، بکواش، آبکشی و تخلیه را فراهم میکند.
- نازلها و لولههای توزیع: وظیفه دارند آب ورودی را یکنواخت بر روی سطح بستر پخش کنند و آب تصفیهشده را جمعآوری کنند.
در حالت عادی، آب از بالای فیلتر وارد میشود و ذرات معلق در بین دانهها گیر میکنند. با گذشت زمان، این ذرات مسیر جریان آب را مسدود میکنند و فشار سیستم افزایش مییابد، در حالی که دبی آب کاهش پیدا میکند.
چرا بکواش ضروری است؟
تجمع ذرات در فیلتر باعث افت کیفیت تصفیه و فشار زیاد در سیستم میشود. اگر بکواش به موقع انجام نشود، مشکلات زیر ایجاد میشود:
- افت راندمان تصفیه: آب ممکن است کدر یا حاوی ذرات معلق شود.
- کانالیزه شدن جریان: آب مسیر مستقیم پیدا میکند و بخشهایی از بستر تصفیه نشده باقی میماند.
- افزایش فشار و خطر آسیب به تجهیزات: فشار بیش از حد ممکن است باعث فرسایش نازلها و آسیب به بدنه فیلتر شود.
بنابراین، بکواش نه تنها کیفیت آب را بازیابی میکند، بلکه از تجهیزات نیز محافظت میکند و عمر مفید بستر را افزایش میدهد.
زمان بک واش فیلتر شنی استخر
در محاسبه فیلتر شنی، زمان بک واش پس از طی 15 الی 20 دوره باز گشت یکبار در نظر گرفته می شود. اما این زمان فقط به صورت تئوری بوده و براساس میزان آلودگی آب و حجم آلودگی قابل تغییر است.
بهترین معیار برای زمان بک واش، افت فشار فیلتر شنی می باشد. به همین منظور در زمان راه اندازی فیلتر شنی استخر با نصب یک گیج فشار ( نمایشگر فشار متناسب با فشار پمپ ها و سیستم فیلتراسیون) و اندازه گیری فشار در حالت تمیز فیلتر می توان زمان بکواش فیلتر شنی را به دست آورد. با افزایش فشار فیلتر شنی که نشانگر افزایش افت فشار آن و گرفتگی سطح فیلتر شنی می باشد باید اقدام به بک واش فیلتر شنی نمود.
در زمان کار کرد معمولی و فیلتراسیون آب استخر آب به قسمت بالائی فیلتر وارد شده و پس از گذر از بستر شنی فیلتر از قسمت زیرین فیلتر خارج و به سمت استخر هدایت می شود.
مراحل انجام صحیح بکواش فیلتر شنی استخر
فرآیند بکواش یا شستشوی معکوس فیلتر شنی یکی از مراحل ضروری نگهداری سیستم تصفیه استخر است که باعث افزایش راندمان فیلتر و جلوگیری از گرفتگی بستر سیلیس میشود. برای انجام درست این فرآیند، رعایت ترتیب و دقت در عملکرد بسیار مهم است. مراحل زیر روش استاندارد و فنی انجام بکواش را توضیح میدهد:
1. خاموش کردن پمپ تصفیه
پیش از هر اقدامی، پمپ تصفیه آب استخر باید خاموش شود. این پمپ همان بخشی است که جریان آب را در مدار تصفیه به گردش درمیآورد. خاموش کردن پمپ از آسیب به سیستم لولهکشی و جلوگیری از ضربههای هیدرولیکی احتمالی هنگام تغییر وضعیت شیرها جلوگیری میکند.
2. تنظیم وضعیت شیرها برای شروع بکواش
در این مرحله، شیر خروجی به سمت استخر و همچنین شیر ورودی از بالای فیلتر باید بسته شوند.
سپس شیر مربوط به مسیر فاضلاب (درین) باز شود تا آب معکوسشده بتواند از آن خارج گردد. در همین زمان، شیر ورودی آب به قسمت زیرین فیلتر نیز باز میشود تا جریان آب از پایین به سمت بالا هدایت شود.
3. روشن کردن پمپ و آغاز جریان معکوس
اکنون پمپ تصفیه را روشن کنید تا فرآیند شستشوی معکوس آغاز شود. در فیلترهای شنی فلزی (فیلترهای بسته استخر)، دبی جریان بکواش میتواند تا سه برابر دبی حالت فیلتراسیون باشد.
اگر سیستم تصفیه به یک پمپ رزرو (پمپ دوم) مجهز است، توصیه میشود برای افزایش کارایی شستشو از آن نیز استفاده شود.
نکته بسیار مهم: اگر در حین بکواش مشاهده کردید دانههای سیلیس از فیلتر خارج میشوند، معمولاً یکی از دو علت زیر وجود دارد:
میزان شارژ سیلیس در فیلتر بیش از حد استاندارد است.
دبی پمپ در حالت بکواش بیش از حد مجاز تنظیم شده است.
4. بررسی کیفیت آب خروجی
در طول عملیات بکواش، آب خروجی از مسیر فاضلاب را بررسی کنید. ابتدا ممکن است آبی که خارج میشود شفاف به نظر برسد و ذرات آلاینده در لحظات نخست خارج نشوند. در چنین حالتی لازم است حداقل ۱ تا ۲ دقیقه صبر کنید تا ذرات رسوبکرده در بستر آزاد شده و به تدریج با جریان آب خارج شوند.
زمانی که آب خروجی شفاف شد، نشاندهنده تمیز شدن کامل بستر فیلتر است و در این لحظه باید پمپ را خاموش کنید.
5. انجام آبکشی (Rinse) برای تثبیت بستر
در حالی که پمپ خاموش است، شیر ورودی آب به قسمت زیرین فیلتر و شیر خروجی فاضلاب را ببندید. سپس شیر ورودی آب از بالای فیلتر و شیر تخلیه (Drain) را باز کنید.
این مرحله برای شستشوی نهایی و تثبیت مجدد لایههای شن و سیلیس انجام میشود.
6. روشن کردن پمپ برای شستشوی نهایی
پمپ را به مدت ۳۰ تا ۹۰ ثانیه روشن نگه دارید تا آب تمیز از بالا وارد فیلتر شود و هرگونه ذرات معلق باقیمانده از مسیر فاضلاب خارج شود. این کار باعث میشود بستر دوباره فشرده و آماده فیلتراسیون شود.
7. بازگرداندن سیستم به حالت فیلتراسیون
پس از اتمام شستشوی نهایی، پمپ را خاموش کنید و وضعیت تمامی شیرها را به حالت عادی فیلتراسیون بازگردانید؛ یعنی مسیر ورودی و خروجی آب به حالت اولیه برگردد و مسیر فاضلاب بسته شود.
8. راهاندازی مجدد سیستم تصفیه
در پایان، پمپ تصفیه را مجدداً روشن کنید تا سیستم وارد حالت کارکرد عادی شود. در این مرحله، جریان آب باید یکنواخت و فشار سیستم در حد نرمال باشد.
نکته فنی: بکواش با هوا در مناطق کمآب
در برخی مناطق با محدودیت منابع آبی، یا در سیستمهای صنعتی، به جای استفاده از آب برای بکواش، از هوا بهره گرفته میشود. در این روش، بلوور هوا جایگزین پمپ آب میشود و جریان هوای فشرده از پایین وارد فیلتر میگردد. حرکت شدید ذرات هوا باعث جدا شدن رسوبات از بستر میشود. این روش علاوه بر صرفهجویی در مصرف آب، در فیلترهای بزرگ صنعتی نیز بسیار مؤثر است.
دمـاتجهیــز؛ بهترین قیمت ها و برند های تجهیزات تأسیسات ساختمان
سخن نهایی
در سایت مجموعه تخصصی دماتجهیز، اطلاعات فنی ده ها مدل از انواع فیلتر شنی، از برندهای معتبر با گارانتی اصلی، جهت برخورداری شما عزیزان از حس خوب خرید بهینه و هوشمند ارائه گردیده است.
منتظر تماس و مشتاق دیدارتان در مجموعه تخصصی دماتجهیز هستیم
با اشتراک گذاری مقاله فوق در شبکه های اجتماعی، دوستان خود را از مطالب مهم آن آگاه سازید.
 |
 |
 |
 |
 |
