دیگ بخار چیست و چه کاربردی دارد

یکی از مهمترین تجهیزات تأسیسات صنعتی، دیگ بخار است که عملیات تولید بخار برای مصارف صنعتی و برخی از سیستم‌های تأسیساتی را به عهده دارد. دیگ بخار در واقع یک سیستم انتقال یا تبدیل انرژی است که در آن انرژی نهفته در سوخت های فسیلی مانند گاز، گازوئیل یا مازوت به انرژی گرمایی تبدیل می‌شود. این دستگاه شامل محفظه احتراق بسته‌ای است که مایعات درآن تحت دما و فشار قوی قرار گرفته و تبدیل به بخار با فشاری قوی‌ می‌شوند.
دیگ‌های بخار در صنایع مختلف با دما، فشار و کاربردهای متنوع استفاده می‌شوند. ما قصد داریم تا در پاسخ پرسش‌های چون: چیستی دیگ بخار،کاربرد، نحوه عملکرد، انواع، اجزاء و مزایای آن ها اطلاعات دقیقی به شما رائه دهیم، پس در این مطلب که باعنوان دیگ بخار چیست و چه کاربردی دارد، با ماهمراه باشید.

نحوه عملکرد دیگ بخار

بخار هم به صورت مستقیم از طریق سوخت مصرفی (ذغال سنگ، احتراق گاز، گازوئیل، چوب و...) و یا با استفاده از انرژی‌های پاک مانند خورشیدی، هسته ای و ... ، و هم به روش غیر مستقیم مانند: بازیافت حرارت‌های ائتلافی در فرایندها یا حتی تجهیزات (توربین گازی) تولید شود.

انواع دیگ بخار

بطور کلی دیگ‌های بخار به 2 دسته زیر تقسیم می‌شوند:

دیگ بخار آتش در لوله یا فایرتیوب (fire tube)
دیگ بخار آب در لوله یا واترتیوب (water tube)
البته با استفاده از انرژی‌های پاک مانند انرژی خورشیدی وهسته ای در تجهیزات مربوطه (راکتورهای هسته ای) می توان در مقایسه های بزرگ بخار سوپر هیت تولید نمود.

نحوه عملکرد دیگ بخار آتش در لوله (fire tube)

در این نوع دیگ‌های بخار، تولید بخار از طریق احتراق سوخت درون کوره صورت می‌گیرد و آتش یا همان گازهای حاصل از احتراق که با عبور از داخل لوله‌های پاس دوم و سوم، گرمای خود را از طریق بدنه لوله ها و کوره به آب منتقل می‌کنند، آن را به بخار تبدیل می‌نمایند. از این دیگ‌های بخار در صنایع غذایی و قند، بیمارستان‌ها، صنایع لاستیک سازی و ... استفاده می‌شود و فشار کار بخار سوپر هیت مورد نیاز در اینگونه صنایع معمولا از 10 بار تا حداکثر 25 بار است.

نحوه عملکرد دیگ بخار آب در لوله

در دیگ بخار واترتیوب، آب درون لوله‌های رابط بین درام بالا و درام پایین در جریان بوده و با دریافت انرژی حرارتی ناشی از احتراق سوخت از طریق تشعشعات در کوره و جابجایی آن در سایر بخش‌ها به بخار تبدیل می‌گرداند. از این دیگ های بخار(water tube) در صنایعی مانند پالایشگاه‌ها و نیروگاه‌ها، آن هم در زمانی که به ظرفیت‌های بالاتر از 100 تا 1000 تن بخار در ساعت و فشار کارهای بالاتر 30 بار (تا200 بار) نیاز باشد، استفاده می‌شود.

اجزاء دیگ بخار

اجزای تشکیل دهنده دیگ بخار بطور کلی به شرح زیر است:

بدنه اصلی بویلر
کوره (آتشدان) بویلر
لوله‌های دود (پاس دو)
لوله‌های دود (پاس سه)
محفظه احتراق
اتاق دود
اتاق دود پشتی
شاسی
پوسته
مشعل
پمپ تغذیه
تغذیه آب ورودی
شیر خروج بخار
سوپاپ اطمینان
لوله کنترل
شیر تک ضرب تخلیه
مجموعه ابزار دقیق
پرشر سوییچ
مانومتر

مکمل های دیگ بخار

دیگ‌های بخار به غیر از مواردی که در بالا اشاره شد، به ملزومات دیگری هم نیاز دارند که در زیر چند مورد از آنها ذکر شده است.

اکونومایزر: از اکونومایزر به منزله بازیافت حرارت و پیش گرم کردن آب تغذیه جهت افزایش کارایی دیگ و کاهش خوردگی دستگاه ناشی از دماهای پایین استفاده می‌شود.

سوپرهیتر: از سوپرهیترها به منظور افزایش دمای بخار خروجی از دیگ بخار و افزایش راندمان استفاده می‌شود.

سختی گیر: سختی گیر برای جداکردن دو عنصر کلسیم و منیزیم از آب تغذیه دیگ بخار به کار گرفته می‌شود. در صورت جدا نشدن این دو عنصر از آب تغذیه، اتفاقی مشابه رسوب گرفتن کتری در بدنه و تیوپ‌های دیگ بخار رخ می‌دهد.

دی‌اریتور: برای جلوگیری از روند خوردگی دیگ‌های بخار، آب دیگ باید در حالت قلیایی و احیاکنندگی قرار بگیرد. برای اطمینان از این موضوع باید از طریق دی‌اریتور اکسیژن های محلول در آب تغذیه دیگ بخار خارج شوند.

کاربردهای دیگ بخار

همانطور که می‌دانید نحوه استفاده و کاربرد دیگ بخار متنوع می‌باشد. مثلا کاربرد دیگ‌های بخار کوچک جهت ضدعفونی کردن ملحفه و پتو در بخش لانجری هتل‌ها و بیمارستانها و یا شستشوی تمیز و ضدعفونی لباس ها در خشک شویی‌ها می‌باشد. اگر چنانچه از بخار به عنوان منبع تولید توان استفاده می‌شود می‌توان از بخار در صنایع نفت و گاز و خصوصا در خط تغذیه توربین‌های بخار نیروگاهی استفاده نمود.

در اینجا نیز به چند مورد از کاربردها و استفاده‌های رایج از بخار در صنایع اشاره می‌گردد.

صنایع غذایی
صنعت چاپ
صنایع نوشیدنی
صنایع شیمیایی
صنعت داروسازی
و...

مزایای دیگ بخار

دیگ های بخار مزایای گسترده ای دارند، در زیر به چند مورد از آنها اشاره می‌کنیم:

تنوع در ظرفیت، نوع و فشار کار این تجهیزات سبب شده تا شما بتوانید در ظرفیت مورد نیاز آن را سفارش دهید.
جنس فولادی دستگاه راندمان و طول عمر آن را افزایش می‌دهد.
راندمان احتراق سوخت در دیگ های فولادی بالاتر از چدنی است.
برای احتراق دیگ های بخار می توان از انواع سوخت های مصرفی نیز بهره برد.
دیگ های بخار توانایی تحمل فشارهای بالایی را دارند.
و ....

نتیجه گیری

دیگ های بخار به عنوان یک تجهیز پیشرفته معرفی می‌شوند که آب داخل آنها با استفاده از حرارت ناشی از احتراق سوخت مصرفی دیگ، به بخار آب با فشار بالا تبدیل می‌شود و در صنایع مختلف با کاربرهای متفاوت مورد استفاده قرار می‌گیرند. جهت مطالعه بیشتر درمورد دیگ بخار چیست و چه کاربردی دارد اینجا کیک کنید.

دمـاتجهیــز؛ بهترین قیمت ها و برند های تجهیزات تأسیسات ساختمان

سخن پایانی

مجموعه تخصصی دماتجهیز (اولین و معتبرترین مرجع خرید تجهیزات تأسیسات ساختمان و کلیه دستگاه‌های تهویه مطبوع، از سال 1383 و دارای 3 جواز کسب معتبر)، انواع دیگ های بخار و صدها محصول دیگر را با تضمین اصل بودن کالا، خدمات پس، از فروش گارانتی معتبر و قیمت مناسب ارائه می‌نماید. برای کسب اطلاعات بیشتر، می‌توانید از طریق شماره‌تلفن: 88822550-021 در ساعات اداری با کارشناسان دماتجهیز تماس حاصل فرمائید.

مقالات مرتبط

جهت کسب اطلاعات بیشتر، پیشنهاد می‌شود مطالب مرتبط با مقاله دیگ بخار چیست و چه کاربردی دارد را نیز مطالعه فرمایید.