نحوه برآورد و محاسبه ظرفیت فن کویل

فن کویل یکی از تجهیزات پر کاربرد در تهویه مطبوع است که به منظور تامین سرمایش و گرمایش در واحدهای مسکونی، اداری، تجاری، بیمارستان ها، هتل ها و... استفاده می‌شود. فن کویل ها با توجه به موقعیت و کاربرد در انواع مختلف (سقفی، کاستی، زمینی، دیواری و کانالی) تولید و عرضه می‌گردند که قبل از انتخاب و خرید، باید به نوع آن توجه کرد.

همچنین قبل از انتخاب فن کویل باید به مواردی مانند نوع و آرایش کویل، دو لوله یا چهار لوله بودن دستگاه، ابعاد دقیق (خصوصاً در فن‌کویل‌های سقفی و کاستی)، محل نصب فن‌کویل و... توجه کرد؛ اما مهم‌تر از همه این موارد، تعیین ظرفیت فن کویل مورد نیاز است که بر اساس بار برودتی و حرارتی برای هر یک از فضاهای ساختمان محاسبه می‌شود. در ادامه با ما همراه باشید تا نحوه برآورد و محاسبه ظرفیت فن کویل ها را به دو روش تقریبی و همچنین روش دقیق (با فرمول) شرح دهیم.

محاسبه ظرفیت فن کویل

ظرفیت فن‌کویل چیست و چرا در انتخاب دستگاه اهمیت دارد؟

ظرفیت فن‌کویل معیاری است که توان هوادهی دستگاه را معرفی می‌کند و معمولاً بر حسب فوت مکعب بر دقیقه (CFM) نشان داده می‌شود. این عدد مشخص می‌کند که فن‌کویل می‌تواند چه میزان هوای سرد یا گرم را به داخل فضا وارد کند و به همین دلیل یکی از مهم‌ترین معیارهای انتخاب فن کویل مناسب محسوب می‌شود.
ظرفیت مناسب فن کوئل باعث می‌شود دما به‌طور یکنواخت تأمین شود، دستگاه بدون فشار اضافی کار کند و مصرف انرژی در حد مطلوب باقی بماند.

اگر ظرفیت فن‌کویل کمتر از نیاز فضا باشد، دستگاه مجبور می‌شود مداوم با حداکثر توان کار کند و در نهایت نه سرمایش و گرمایش مطلوب و کافی فراهم نمی‌شود. از طرف دیگر، انتخاب فن کویلی با ظرفیت بیش از حد، علاوه بر افزایش هزینه اولیه، باعث خاموش و روشن شدن‌های مکرر دستگاه و کاهش راندمان انرژی خواهد شد.
بنابراین ظرفیت صحیح فن کویل، نقطه تعادل بین آسایش حرارتی، عمر مفید دستگاه و هزینه انرژی است.

در برآورد و محاسبه ظرفیت فن کویل، عواملی مانند بار برودتی، نوع کاربری ساختمان، تعداد افراد حاضر، شرایط اقلیمی، ابعاد فضا، ارتفاع سقف و کیفیت عایق‌بندی نقش مستقیم دارند. هر چقدر این عوامل دقیق‌تر بررسی شوند، ظرفیت انتخابی به واقعیت نزدیک‌تر خواهد بود و عملکرد دستگاه در طول سال پایدارتر می‌ماند.

دمـاتجهیـز؛ راهنمای تخصصی انتخاب و قیمت تجهیزات تهویه و تاسیسـات (از سال ۱۳۸۳)

روش دقیق محاسبه ظرفیت فن کویل

برای محاسبه دقیق ظرفیت فن کویل در ابتدا باید بار برودتی فضای مورد نظر را محاسبه کرد که معمولا توسط مهندسین مشاور تاسیسات پروژه انجام می گردد. شما می توانید جهت برآورد بار برودتی فضای خود در ساعات اداری با کارشناسان واحد تهویه مطبوع مجموعه تخصصی دماتجهیز تماس حاصل نموده و مشاوره دریافت کنید. در ادامه فرمولی که برای محاسبه دقیق ظرفیت فن کویل استفاده می‌شود، شرح داده شده است:

فرمول محاسبه دقیق ظرفیت مناسب فن کویل

با داشتن بار برودتی ساختمان، حجم هوادهی فن کویل محاسبه می‌شود که بدین منظور از فرمول زیر استفاده می‌شود:

Q = m.C.ΔT

در این فرمول هر یک از حروف معادل‌های زیر را دارد:

Q: بار برودتی ساختمان بر حسب بی تی یو بر دقیقه (Btu/min)
m: دبی جریان هوای فن کویل بر حسب فوت مکعب بر دقیقه (CFM)
Cp: گرمای ویژه هوا در فشار ثابت (که عددی معادل btu/lb. ᵒF 0/24 است)
ΔT: اختلاف دمای بین هوای ورودی و خروجی فن کویل بر حسب درجه فارنهایت

برای محاسبه دبی هوا بر حسب CFM می‌بایست گرمای ویژه هوا را در جرم حجمی هوا (معادل lb/ft3 0/075) ضرب نماییم که حاصل ضرب آن معادل btu/ft3. ᵒF 0/018 می‌گردد. از این رو می توان فرمول فوق را به شکل زیر ساده نمود:

فرمول محاسبه ظرفیت فن کویل

به طور مثال اگر بار برودتی یک فضا به مقدار Btu/hr 60,000 محاسبه شده باشد، با استفاده از فرمول فوق خواهیم داشت:

فرمول محاسبه بهینه ظرفیت فن کویل 2

بنابراین در این فضا فن کویل با ظرفیت 300CFM انتخاب مناسبی خواهد بود.
در فرمول فوق عدد 20 اختلاف دمای هوا ورودی و خروجی از فن کویل بر حسب درجه فارنهایت است.

نحوه برآورد تقریبی ظرفیت فن کویل

برای محاسبه و برآورد تقریبی ظرفیت فن کویل مورد نیاز در ابتدا برای برآورد بار برودتی فضای مورد نظر، مساحت (m2) آن را بر عدد ثابت بین 25 تا 30 تقسیم می نماییم؛ هر چه شرایط اقلیمی منطقه گرم‌تر باشد، عدد مخرج به 25 نزدیک تر خواهد بود؛ همچنین هر چه آب و هوا خنک تر باشد مخرج به عدد 30 نزدیک تر می شود.

به طور مثال یک فضای 70 متری را در نظر می گیریم؛ بار برودتی در این محیط معادل 3/2 تن تبرید یا w 8088 یا btu/hr 27600 خواهد بود. در این صورت ظرفیت فن کویل با تقسیم بر عدد 27 به صورت زیر به دست می آید:

فرمول محاسبه ظرفیت فن کویل 3

بنابراین می توان به طور تقریبی گفت که فن کویل 1000cfm برای فضای 70 متری در شرایط نرمال انتخاب مناسبی است؛ جهت سهولت در محاسبه ظرفیت فن کویل بر حسب متراژ، جدول زیر تهیه شده است:

جدول محاسبه ظرفیت فن کویل

دمـاتجهیــز؛ بهترین قیمت ها و برند های تجهیزات تأسیسات ساختمان

نکات برآورد تقریبی ظرفیت فن کویل

ظرفیت محاسبه شده فن کویل با روش تقریبی دقیق نیست و برای دقت بیشتر باید از روش دقیق استفاده شود.
در انتخاب فن کویل، علاوه بر ظرفیت، باید به فاکتورهای دیگری مانند نوع کاربری، شرایط آب و هوایی منطقه و ابعاد و نوع فن کویل نیز توجه کرد.
توصیه می‌شود که برای انتخاب و نصب فن کویل از یک متخصص تهویه مطبوع نیز کمک بگیرید.

برآورد ظرفیت فن کویل مناسب

سوالات متداول

چه زمانی باید از روش دقیق برای محاسبه ظرفیت فن کویل استفاده کرد؟

هر زمان که پروژه حساس باشد یا متراژ فضا زیاد باشد، یا شرایط اقلیمی و کاربری پیچیده باشد، روش دقیق اولویت دارد. در این روش بار برودتی و حرارتی به‌صورت مهندسی محاسبه می‌شود و احتمال خطا بسیار کمتر است.

آیا می‌توان فقط با توجه به متراژ فضا، ظرفیت فن‌کویل را انتخاب کرد؟

محاسبه ظرفیت فن کوئل بر اساس متراژ یک روش تقریبی و سریع است، اما کافی نیست. عواملی مانند ارتفاع سقف، نوع کاربری، میزان تابش آفتاب، نوع پنجره‌ها و اقلیم منطقه باید در ظرفیت‌سنجی دقیق لحاظ شوند.

سخن پایانی

در این مطلب سعی کردیم به بررسی روش‌های برآورد و محاسبه ظرفیت فن کویل بپردازیم. امیدواریم که مطالب ارائه شده در این مقاله برایتان مفید و کاربردی بوده باشد.

برای مشاهده و مقایسه انواع فن کویل با برندها و ظرفیت های مختلف، و همچنین اطلاع از قیمت به روز تجهیزات تاسیسات ساختمان، به سایت مجموعه تخصصی دماتجهیز (اولین و معتبرترین مجموعه تخصصی در حوزه تجهیزات تاسیسات ساختمان و کلیه دستگاه های تهویه مطبوع از سال 1383 و دارا بودن 3 جواز کسب معتبر) مراجعه نمایید؛ جهت کسب اطلاعات تکمیلی در ساعات اداری با شماره تلفن 88822550-021 تماس حاصل نموده و از کارشناسان واحد تهویه مطبوع مجموعه تخصصی دماتجهیز مشاوره دریافت فرمایید.

مقالات مرتبط

جهت کسب اطلاعات بیشتر، پیشنهاد می‌شود مطالب مرتبط با مقاله " محاسبه ظرفیت فن کویل " را نیز مطالعه فرمایید.