مقایسه مزایا و معایب فن کویل و هواساز | دماتجهیـز

فن کویل یکی از سیستم های تهویه مطبوع پر کاربرد است که برای گرمایش و سرمایش محیط از آن استفاده می‌شود. فن کویل با عبور هوا از روی کویل حاوی­ آب گرم (در زمستان) و کویل حاوی آب سرد (در تابستان) هوای گرم یا خنک را تولید کرده وسپس داخل فضای مورد نظر در ساختمان به گردش در می ­آورد. در این مقاله به مقایسه و بررسی فن کویل و هواساز که یکی دیگر از تجهیزات مهم تهویه مطبوع است، می پردازیم و مزایا و معایب هر یک را شرح می دهیم.

اجزا، کاربرد و انواع فن کویل ها

فن کویل ها شامل اجزایی از جمله کویل و فن دمنده هوا هستند و بر اساس شکل ظاهری، محل نصب و نوع کاربری مورد نظر دارای انواع متنوع زمینی، دیواری، سقفی، کانالی و کاستی می باشند. همچنین فن کویل ها از نظر کویل های موجود در آنها به دو گونه دو لوله ای و چهار لوله ای تقسیم می شوند.

فن کویل های دو لوله ای دارای یک کویل و دو لوله ورودی و برگشتی آب فصلی هستند. به همین دلیل از فن کویل های دو لوله ای در فصول گرم فقط سرمایش و در فصول سرد سال می‌توان فقط بصورت گرمایش استفاده نمود. درصورتی که فن کویل های چهار لوله ای دارای یک کویل گرمایشی و یک کویل سرمایشی و دو لوله ورودی و برگشتی آب گرم و دو لوله ورودی و برگشتی آب سرد هستند. بنابراین امکان تأمین هوای گرم و یا خنک در فضاهای مختلف ساختمان را در شرایط مختلف آب و هوایی همزمان فراهم می کنند.

به طور کلی فن کویل­ ها در تمامی فصول سال به منظور گرمایش و سرمایش فضاهایی که نیاز به تنظیم جداگانه دما دارند و لازم است که در آن ها از انتقال و جابجایی هوا و انتشار احتمالی آلودگی بین فضاهای مختلف جلوگیری شود، مانند ساختمان­ های مسکونی، اداری، مراکز درمانی، هتل­ ها و... استفاده می‌گردد.
هزینه نسبتاً پایین و تنوع ظرفیت و ساختار فن کویل ها آن ها را به گزینه ای مناسب و قابل توجه برای خانه ها و آپارتمان ها تبدیل کرده است. با این حال، فن کویل ها ممکن است بخشی از یک سیستم تهویه مطبوع باشند یا برای پشتیبانی سیستم های مجهز به هواساز به کار گرفته شوند تا فضاهایی از ساختمان که به کانال کشی سیستم هواساز و تهویه مطبوع متصل نیست را پوشش دهند.

کاربرد و عملکرد هواساز

وظیفه هواساز نیز تهویه و توزیع هوا درون فضاهای مختلف و خاص یک ساختمان به منظور دستیابی به شرایط آسایش داخلی ساکنان از نظر دما، رطوبت و فیلتراسیون هوا است. به بیانی ساده، هواساز بخشی از یک سیستم تهویه مطبوع است که هوای تازه را از بیرون ساختمان وارد کرده، و با عبور هوا از فیلترها و کویل ها آن را پاکسازی نموده و متناسب با تقاضای فصلی کاربران گرم یا سرد می­‌کند و در نهایت از طریق کانال های هوادهی هوای سرد یا گرم تهویه شده را درون ساختمان به جریان در می آورد.
هواساز شامل اجزایی مانند الکتروموتور، فن دمنده هوا، کویل های گرمایشی و سرمایشی، فیلترهای هوا، دمپرها و ... است و در انواع ایستاده یا افقی و روبروزن یا بالازن و یک منطقه ای یا چند منطقه ای تولید می شود.

هواساز باید به طور دقیق و متناسب با نیاز ساختمان محاسبه و طراحی شود تا بتوان از کارکرد موثر آن اطمینان حاصل کرد. زیرا یک سیستم تهویه مطبوع ناکارآمد انرژی اضافی مصرف می کند و هزینه های بهره برداری ساختمان را نیز افزایش می دهد. علاوه بر این، سیستم تهویه مطبوع ناکارآمد ممکن است دچار خرابی شود، که منجر به مشکلات نگهداری شده و هزینه های مربوطه را بالا می برد.
چندین گزینه برای طراحی و ساختارهای قابل اجرا در هواساز وجود دارد که امکان ساختن یک هواساز بر اساس نیاز خاص ساختمان را فراهم می کند.
هواسازها معمولاً سیستم ­های کنترلی مختلفی برای بخش های مختلف موجود در ساختار خود دارند، به عنوان مثال ممکن است چندین سنسور دمایی، محرک (Actuator) و سنسور رطوبت داشته باشند.

مقایسه عملکرد فن کویل و هواساز

فن­ کویل ­ها عموماً برای تامین دمای اتاق یا سالنی که در آن نصب می­ شوند مورد استفاده قرار می­ گیرند، در حالی که هواسازها بخشی از یک سیستم بزرگتر هستند و علاوه بر دما، رطوبت، پاکیزگی و جابجایی هوا را نیز در بخشی از ساختمان کنترل می نمایند.
ساختار هواسازها پیچیده ­تر از فن کویل ها است. هواساز می ­توانند قسمت هایی برای رطوبت ­زنی و بازگرمایش (reheat) داشته باشند. همچنین اغلب این دستگاه ها مجهز به خنثی ­کننده ارتعاشات، محفظه ­های اختلاط، و سایر تجهیزات هستند. از آن جایی که دستگاه‌ها هوا را از خارج ساختمان به داخل آن منتقل می‌کنند، دارای فیلترهایی در بخش ابتدایی خود هستند که باعث می ­شوند آلودگی ­ها و ذرات موجود در هوا، سایر بخش ­ها را آلوده ننماید. در حالی که عملکرد فن کویل به پیچیدگی و گستردگی عملکرد هواساز نیست و قادر است بدون استفاده از کانال کشی هوا را درون یک محیط به گردش در بیاورد.
از سوی دیگر با توجه به ابعاد هواساز و گستردگی شبکه کانال های هوادهی، فرآیند نصب اولیه سیستم هواساز گسترده و هزینه بر است. در مقابل فن کویل ها بسیار کم هزینه تر از هواسازها هستند. همچنین می توان فن کویل ها را در ساختارهای متنوع و متناسب با کاربری و محل مورد نظر خریداری نمود.
فن­ کویل ­ها معمولاً یک فن دارند، در حالی که هواسازها گاهاً از چندین فن استفاده می کنند. فن­ های هوادهی در هواسازها به طور معمول در انتهای هواساز یا جایی که کانال­ ها شروع می ­شوند، قرار دارند تا بتوان سایر اجزای مهمی که بخشی از سیستم هواساز هستند را درون هواساز جا داد.

هواسازها معمولاً در زیرزمین، بالای پشت بام یا داخل طبقات یک ساختمان، و با امکان تأمین هوای تازه از محیط نصب می شوند، در حالی که فن کویل ها فقط در بخش داخلی ساختمان قرار می گیرند. به همین دلیل سیستم های تهویه مطبوع مجهز به هواساز از فن کویل ها کم صدا تر هستند.

در ادامه مزایا و معایب فن کویل و هواساز به طور جداگانه مطرح می شوند.

مزایای فن کویل

- دارای عملکرد سرمایشی و گرمایشی مناسب و قابلیت کنترل جداگانه دمای فضاهای مختلف در یک ساختمان
- نیاز به فضای کمتر فن کویل‌ها در مقایسه با سیستم های دارای کانال کشی مانند هواساز.
- برخورداری از انعطاف پذیری بالا در تعیین موقعیت نصب به دلیل گستردگی انواع مختلف فن کویل از نظر شکل ظاهری و محل نصب (سقفی، زمینی، دیواری، کانالی و کاستی).
- دارای مزیت های یک سیستم مرکزی گرمایشی و سرمایشی و امکان تفکیک مستقل بخش ها وجود دارد (می توان فن کویل های بدون استفاده موجود در فضاهای بدون سکنه ساختمان را در جهت کاهش مصرف انرژی خاموش کرد).
- هزینه کمتر نصب فن کویل در مقایسه با سیستم های تهویه مطبوع مجهز به هواساز.
- انتقال حداقلی هوا و آلودگی از یک فضا به سایر فضاها
- برای تغییر سیستم گرمایشی و سرمایشی موجود در یک ساختمان اغلب نصب لوله کشی ها و سیم کشی های مربوط به جایگزینی یک سیستم فن کویل آسان تر از نصب کانال های بزرگ مورد نیاز مربوط به جایگزینی سیستم های تمام هوا مانند هواسازها است.
- قابلیت گرم یا سرد کردن فضاهای کوچک
- مناسب برای اتصال به تجهیزات تبرید خورشیدی یا بازیاب حرارتی

معایب فن کویل

- رخ دادن فرآیند تقطیر در فصل تابستان و به هنگام عبور آب سرد از درون کویل سرمایش
(فن کویل ها باید به سینی های تقطیر و سیستم تخلیه ای که ضروری است به صورت منظم و متناوب تمیز و رفع گرفتگی شود مجهز باشند).
- دشوار بودن و پرهزینه بودن دفع مایعات تقطیر شده.
- عدم امکان تأمین هوای تازه (بجز فن کویل هایی که در مجاورت دیوارهای خارجی اجرا شده باشند).
- دشوار بودن تمیزکاری کویل ها در فن کویل
- دارای فیلترهای کوچک و کم بازده و نیاز به تعویض و شستشوی مکرر هستند و برای جلوگیری از کاهش حجم هوای خروجی و افت بازدهی.

مزایای هواساز

- فراهم نمودن امکان تصفیه هوا و تنظیم دما و رطوبت آن.
- عدم ورود آلودگی های خارجی به دلیل تعبیه توری و فیلتر و اختلاف فشار اعمال شده به محیط داخلی.
- بهبود کیفیت هوای خروجی در مقایسه با فن کویل که هوا را تهویه نمی کند.
- دائمی بودن طول عمر کانال های هواساز (معمولاً بالای سقف کاذب نصب می شوند) در مقایسه با لوله های فن کویل (کف زمین اجرا می شوند و رطوبت موجود در محیط و زمین موجب پوسیدگی آن ها می شود)
- عملکرد مناسب تر در مناطق مرطوب در مقایسه با فن کویل.
- امکان تنظیم دما و رطوبت در ساعات مختلف شبانه روز و توسط کاربر
- آسان بودن تغییر وضعیت از حالت سرمایشی به گرمایشی به واسطه سیستم های کنترل خودکار
- امکان نصب فیلترهای اضافه (فیلتر کاغذی، فیلتر نمدی، فیلتر کیسه ای و ...) به منظور بالاتر بردن کیفیت و پاکیزگی هوای خروجی از هواساز
- عدم محدودیت از نظر ابعاد و ظرفیت و دارای قابلیت اجرا در فضاهای بزرگی مانند ساختمان های عمومی، بیمارستان ها، ساختمان های اداری و تجاری، سوله های بزرگ صنعتی، تالارها و رستوران ها، فروشگاه های بزرگ، مساجد و...

معایب هواساز

• نیاز به فضای زیاد جهت اجرای کانال های هوادهی هواساز و کاهش فضای مفید داخل ساختمان.
• فعالیت هواساز صرفاً به منظور تهویه هوا و در زمان هایی که نیازی به گرمایش یا سرمایش، و افزایش مصرف برق.
• دشوار بودن تنظیم دقیق میزان جریان هوا و تنظیم دمای هر فضا
  
  
  در پایان نیز تفاوت های میان فن کویل و هواساز به طور خلاصه در جدول زیر بیان گردیده است.

نحوه برآورد تقریبی ظرفیت فن کویل

برآورد ظرفیت فن کویل مورد نیاز برای هر یک از متراژهای ارائه شده جدول ذیل به صورت تقریبی بر اساس شرايط دمای طرح داخل و در دور حد اکثر فن در نظر گرفته شده است و در دور متوسط ضريب تصحيح حجم هوادهی فن کویل ها نسبت به دور تند حدود 0.8 و در مورد قدرت سرمايش و گرمايش تقریباً حدود 0.85 است. در صورت تمایل می توانید با کارشناسان شرکت دماتجهیز نیز تماس حاصل فرمائید.
در جدول زیر برآورد تقریبی ظرفیت فن کویل مورد نیاز برای شرایط آب و هوایی مانند شهر های تهران، مشهد، کرج، اصفهان، اربیل، کابل، سلیمانیه، حلب، موصل، کرکوک و سایر شهر ارائه گردیده است.

 دمـاتجهیــز؛ بهترین قیمت ها و برند های تجهیزات تأسیسات ساختمان 

سخن پایانی

در سایت مجموعه تخصصی دماتجهیز (اولین و معتبرترین مرجع خرید اینترنتی تجهیزات تأسیسات ساختمان) می‌توانید مشخصات فنی هزاران محصول از جمله انواع فن کویل ها و هواساز ها را مشاهده نمائید. با ضمانت اصل بودن کالا، ارائه خدمات پس از فروش، گارانتی معتبر و قیمت مناسب از انتخاب خود اطمینان حاصل نمائید. در صورت داشتن هرگونه پرسش در زمینه برندها، مقایسه، انتخاب و خرید انواع لوازم خانگی و اداری، تجهیزات تهویه مطبوع، تجهیزات گرمایشی و موتورخانه و... می‌توانید در ساعات اداری از طریق شماره‌ تلفن 88822550-021 از کارشناسان دماتجهیز مشاوره دریافت نمائید.

مقالات مرتبط

جهت کسب اطلاعات بیشتر، پیشنهاد می‌شود مطالب مرتبط با مقاله "مقایسه مزایا و معایب فن کویل و هواساز" را نیز مطالعه فرمایید.

• فن کویل، انواع، عملکرد و برآورد ظرفیت
• دستگاه هواساز چیست
• همه چیز درمورد ساختار و کاربرد هواساز ها

منتظر تماس و مشتاق دیدارتان در مجموعه تخصصی دماتجهیز هستیم

با اشتراک گذاری مقاله فوق در شبکه های اجتماعی، دوستان خود را از مطالب مهم آن آگاه سازید.