محاسبه ظرفیت هواساز | دماتجهیـز

هواساز (AHU) یکی از تجهیزات رایج تهویه مطبوع است که جهت کنترل دما، رطوبت و حذف یا کاهش ذرات آلاینده ی هوا در فصول گرم و سرد سال مورد استفاده قرار می گیرد. کاربرد عمده ی هواسازها در اماکن صنعتی، تجاری، مسکونی، بیمارستان ها، سالن های اجتماعات، هتل ها، تالارها، سینما و پایانه ها است و با توجه به نیاز پروژه در ظرفیت های مختلفی تولید و عرضه می شوند.

ظرفیت هواساز درواقع بیانگر میزان حجم هوادهی دستگاه است و با Cfm که مخفف Cubic feet per minute یا فوت مکعب بر دقیقه است بیان می شود؛ به طور مثال اگر هواساز دارای ظرفیت Cfm4000 باشد به این معناست که دستگاه قادر به انتقال جریان هوای 4000 فوت مکعب در دقیقه است.

محاسبه صحیح ظرفیت هواساز نیاز به دانش، تجربه و دقت بالایی دارد؛ زیرا انتخاب ظرفیت نامناسب هواساز علاوه بر سرمایش و گرمایش نامناسب دستگاه، مستلزم صرف هزینه زیادی خواهد بود. با ما همراه باشید تا در ادامه با نحوه محاسبه ظرفیت هواساز آشنا شویم.

پارامترهای موثر بر محاسبه ظرفیت هواساز

ظرفیت هواساز با توجه به بار برودتی و حرارتی فضای مورد نظر محاسبه می شود. محاسبه دقیق ظرفیت هواساز با در نظر گرفتن پارامترهای مختلف، تضمین‌کننده عملکرد بهینه و آسایش ساکنین خواهد بود. این پارامترها که به صورت مستقیم و غیرمستقیم در محاسبه ظرفیت هواساز موثر هستند شامل موارد زیر می باشند:

متراژ و ابعاد فضای مورد نظر
شرایط جغرافیایی منطقه
زاویه تابش آفتاب به دیوارهای در معرض آفتاب
تعداد و مساحت پنجره های رو به آفتاب غربی، جنوبی و شرقی
وجود سطوح شیشه ای در نمای ساختمان
وجود وسایل گرمازا و سیستم روشنایی
تعداد افراد ساکن در فضای مورد نظر و تردد آن ها
جنس مصالح و عایق های به کار رفته در ساختمان
رطوبت نسبی محیط
ارتفاع از سطح دریا
دمای هوای ورودی
دمای هوای برگشتی
نوع کاربری (صنعتی، مسکونی، اداری، تجاری و ...)
سرعت انتقال هوا از سطح کویل سرمایشی و گرمایشی
افت فشار فن دستگاه هواساز
افت فشار کویل های هواساز

محاسبه دقیق و بهینه ظرفیت هواساز

اولین قدم در محاسبه ظرفیت هواساز محاسبه بار برودتی و حرارتی فضای مورد نظر است که به طور معمول توسط مهندسین تاسیسات و با استفاده از نرم افزار انجام می شود. شما می توانید جهت محاسبه دقیق بار برودتی و حرارتی فضای مورد نظر خود با کارشناسان تاسیسات پروژه یا واحد تهویه مطبوع مجموعه تخصصی دماتجهیز تماس گرفته و مشاوره دریافت نمایید.

به طور کلی جهت محاسبه بار برودتی فضای مورد نظر از رابطه Q = m.C.ΔT استفاده می شود که در آن Q بار برودتی ساختمان بر حسب بی تی یو بر دقیقه(Btu/min) ، m دبی جریان هوای فن کویل بر حسب فوت مکعب بر دقیقه (cfm)، cp گرمای ویژه هوا در فشار ثابت (که عددی معادل btu/lb. ᵒF 0/24 است) و ΔT اختلاف دمای بین هوای ورودی و خروجی فن کویل بر حسب درجه فارنهایت می باشد.

برای محاسبه دبی هوا بر حسب cfm میبایست گرمای ویژه هوا را در جرم حجمی هوا (معادل lb/ft3 0/075) ضرب نماییم که حاصل ضرب آن btu/ft3. ᵒF 0/018 می گردد.

با توجه به گزارش های استخراج شده از محاسبات صورت گرفته در نرم افزار می توان به طور تقریبی بار برودتی فضای مورد نظر را برآورد نمود. به طور تقریبی می توان گفت که بار برودتی به ازای هر متر مربع در محدوده ی 300 الی 900 بی تی یو بر ساعت بوده و با توجه به اقلیم مورد نظر متغیر است؛ جدول زیر جهت سهولت در محاسبه تقریبی بار برودتی در هر متر مربع تهیه شده است:

اقلیم	شهرها	مسکونی	اداری	تجاری
گرم و مرطوب	بندرعباس، بوشهر، چابهار، مسجد سلیمان، اهواز، آبادان، کیش، بصره، دبی، دوحه، کویت، جده، مسقط، ابوظبی، کراچی، شارجه، ریاض، دمشق، مکه، صنعا، عدن و ...	450-550	600-700	700-900
معتدل	تهران، کرج، سمنان، شیراز، مشهد، اصفهان، گیلان، گرگان، رشت، رامسر، ساری، ارومیه، باکو، آنتالیا، بیروت، اربیل، موصل، حلب، مزار شریف، لاذقیه، کرکوک و ...	300-400	350-450	500-600
گرم و خشک	یزد، قم، کاشان، زابل، کرمان، زاهدان، بغداد، مدینه، کربلا، نجف، اسلام آباد و ...	350-450	450-550	550-700

اگر بار برودتی یک فضا به مقدار btu/hr 45000 برآورد شود، cfm یا ظرفیت هوادهی هواساز به صورت زیر به دست می آید:

فرمول محاسبه ظرفیت هواساز

بنابراین برای این فضا هواساز با ظرفیت Cfm4000 مناسب خواهد بود. اما ظرفیت هواساز تاثیر پذیر از عوامل مهم دیگری نظیر سرعت جریان هوا از سطح کویل دستگاه، افت فشار کویل هواساز، افت فشار فن هواساز، ارتفاع دستگاه از سطح دریا، نوع و تعداد فین های به کار رفته در کندانسور دستگاه است که در محاسبه نرم افزاری ظرفیت هواساز دخیل هستند.

تاثیر فین ها در محاسبه ظرفیت هواساز

همان گونه که ذکر شد یکی از پارامترهای تاثیر گذار در طراحی هواسازها و محاسبه ظرفیت هواساز جنس فین یا پره و تعداد آن در هر اینچ (فین در اینچ یا FPI) کویل کندانسور دستگاه است. فین ها در واقع پره های نازکی هستند که برای افزایش نرخ انتقال حرارت از کویل های سرمایشی و گرمایشی و به اشکال تخت و موج دار بر سطح آن ها تعبیه می شوند. فین ها غالبا از جنس های آلومینیوم و مس بوده و در شرایط مرطوب و خورنده با روکش های بلوفین (Bluefin) و گلدفین (Goldfin) تولید و عرضه می گردند.

فین در اینچ یا FPI بیانگر تعداد فین های موجود در هر اینچ از کویل کندانسور است؛ عدد فین در اینچ کویل های سرمایشی 12 الی 14 و کویل های گرمایشی 8 می باشد.

فن هواساز و تاثیر آن در محاسبه ظرفیت هواساز

فن در هواساز عامل اصلی انتقال حجم مورد نظر از هوای خنک یا گرم به فضای مورد نظر است و در صورت عدم انتخاب صحیح باعث کاهش عملکرد هواساز خواهد شد. افت فشار فن و سرعت جریان هوای عبوری از سطح کویل های سرمایش و گرمایشی به نوع فن مورد استفاده در هواساز بستگی دارد.

محاسبه افت فشار در فن هواساز نیز بسیار حائز اهمیت است و غالبا این محاسبات به دلیل رعایت اصول کانال کشی هواساز اتفاق می افتد؛ به همین دلیل محاسبه میزان افت فشار فن هواساز پس از کانال کشی و با در دست داشتن نقشه کانال کشی انجام می گردد.

دمـاتجهیــز؛ بهترین قیمت ها و برند های تجهیزات تأسیسات ساختمان

سخن پایانی

همان گونه که ملاحظه نمودید محاسبه ظرفیت هواساز کار نسبتا پیچیده و دشواری است و به پارامترهای بسیاری بستگی دارد؛ لذا میبایست محاسبه آن به دقت انجام شود.

در این مطلب سعی کردیم تا به محاسبه یا برآورد تقریبی ظرفیت هواساز بپردازیم و امید است مطالب ارائه شده مفید و کاربردی بوده باشد.

برای مشاهده و مقایسه انواع هواساز با برندها و ظرفیت های مختلف، و همچنین اطلاع از قیمت به روز محصولات، به سایت بین المللی مجموعه تخصصی دماتجهیز (اولین و معتبرترین مجموعه تخصصی در حوزه تجهیزات تاسیسات ساختمان و کلیه دستگاه های تهویه مطبوع از سال 1383 و دارا بودن 3 جواز کسب معتبر) مراجعه نمایید؛ جهت محاسبه دقیق ظرفیت هواساز خود و همچنین کسب اطلاعات تکمیلی در ساعات اداری با شماره تلفن 88822550-021 تماس حاصل نموده و از کارشناسان واحد تهویه مطبوع مجموعه تخصصی دماتجهیز مشاوره دریافت فرمایید.

مقالات مرتبط

جهت کسب اطلاعات بیشتر، پیشنهاد می‌شود مطالب مرتبط با مقاله "نحوه محاسبه ظرفیت هواساز" را نیز مطالعه فرمایید.