همانطور که میدانید، گرم شدن هوای زمین در چند دهه اخیر به عنوان یک مشکل جهانی شناخته شده و مردم زیادی در جهان با این مشکل مواجه هستند. کشور ایران نیز از این قضیه مستثنا نبوده و همواره شاهد بروز مشکلاتی در این زمینه هستیم.
تجهیزات تهویه مطبوع میتوانند راهکار مناسبی برای حل این گونه مشکلات باشند، حداقل در فضاهای بسته ای که شبانه روز درحال کارهای روزمره و استراحت در آن هستیم. یکی از تجهیزات در حوزه تهویه مطبوع که درمحیط های مسکونی و اماکن متفاوتتر مانند ساختمان های اداری، تجاری و... جهت بهینه سازی هوا به کار گرفته میشود، فن کویل است.
در این مقاله به کاربرد، مزایا، انواع، نحوه عملکرد و بهترین نوع فن کویل متناسب با نیاز شما پرداخته شده است. در ادامه این مطلب همراه ما باشید.
فن کویل چیست؟
فن کویل (یا FCU مخفف Fan Coil Unit) یک دستگاه مکمل سیستمهای مرکزی گرمایشی و سرمایشی است که از اجزاء مختلفی از جمله فن هوادهی، موتور فن، سینی تقطیر، کویل (لوله های مسی و فین های آلومینیومی)، فیلتر، بدنه و... تشکیل شده است. البته فن و کویل همان طور که از نامشان پیداست، دو جزء اصلی دستگاه فنکویل به شمار میروند.
فن کویل، از آب سرد چیلر یا آب گرم دیگ موتورخانه یا پکیج بهره می برد که به کویل آن وارد میشود. سپس به وسیله دمای آب و عبور هوا از روی کویل (حاوی آب سرد یا گرم)، هوای محیط را خنک یا گرم مینماید.
فن کویلها در انواع مختلف دیواری، زمینی، کاستی، کانالی و سقفی که پرکاربرد ترین آن ها می باشد، تولید و عرضه میگردند. در ادامه به شرح کاربرد و ویژگیهای فنی هر یک از انواع فن کوئل میپردازیم.
انواع فن کویل
همانطور که گفته شد فن کویل ها در انواع مختلفی تولید و عرضه میگردند که هرکدام میتوانند در شرایط محیطی و نصب مناسب، عملکرد خوبی را ارائه دهند. در ادامه انواع فن کویل و نحوه عملکرد هرکدام به اختصار شرح داده شده است.
1. فن کویل سقفی (Ceiling FCU)
فن کویل سقفی از پرکاربرد ترین مدل های این محصول است که هوای محیط را از قسمت زیر مکش کرده و پس از عبور هوا از روی کویل دوباره به محیط پرتاب میکند و به واسطه ترموستات محیطی دور موتور فن کویل قابل تنظیم است؛ این گونه میتوان دمای محیط را به خوبی کنترل کرد. فن کویل سقفی در دو نوع توکار و روکار طراحی و تولید میشوند که به شرح زیرند:
- فن کویل سقفی توکار معمولاً بالای سقف کاذب نصب شده و تنها دریچه ای از آن قابل رویت است که از آن هوای تازه سرد یا گرم وارد محیط میشود. این ویژگی مخفی بودن دستگاه و عدم اشغال فضای محیط، باعث شده تا نوع سقفی این تجهیز، طرفداران زیادی پیدا کند. نکته مهم در مورد فن کویل های سقفی توکار، ابعاد بدنه و خصوصا ارتفاع آن از نظر امکان قرار گرفتن و نصب در بالای سقف کاذب است.
- فن کویل سقفی روکار به سقف کاذب نیاز ندارد بصورت روکار، زیر سقف نصب میشود و بدون نیاز به سقف کاذب، هوای سرد یا گرم را از طریق کویل و فن داخلی تأمین میکند. این نوع فنکویل سقفی به دلیل نصب آسان، سرویسپذیری راحت و ظاهر مناسب، برای فضاهای مسکونی، اداری و فروشگاهی انتخابی محبوب است و در پروژههایی که محدودیت زمان وجود دارد یا امکان نصب در سقف کاذب نیست، کاربرد زیادی دارد.
2. فن کویل دیواری (Wall Mounted FCU)
فن کویل های دیواری ظاهری مشابه یونیت های دیواری اسپلیت دارند، روی دیوار نصب شده و نیازی به تخصیص فضا در کف یا سقف محیط ندارند. مصرفکنندگان خانگی و سازندگان پروژه های ساختمانی، توجه زیادی به این مدل فن کویل نشان میدهند زیرا نسبت به مدل های دیگر جدید تر بوده، میزان صدای کمتری دارد و معمولا به ترموستات دیواری نیاز ندارند، بلکه عملکرد و سرعت فن آنها به وسیله ریموت کنترل به آسانی قابل تنظیم است.
3. فن کویل زمینی (Floor Standing FCU)
فن کویل زمینی در مدل های بالا زن، روبرو زن، دکوراتیو و شیبدار تولید میشود و توان هوادهی تا 1600 فوت مکعب در دقیقه (CFM) را دارد. عملکرد این فن کویل ها به وسیله ترموستات قابل تنظیم است. از مزیت های فن کویل زمینی، میتوان به نصب آسان، دسترسی آسان و قیمت مناسب نسبت به دیگر انواع فن کویل اشاره نمود.
بعضی از فنکویلهای زمینی قابلیت نصب بصورت سقفی و روکار را نیز دارند و به همین دلیل به آنها فن کویل سقفی-زمینی گفته میشود.
لوله کشی فن کویل های زمینی بصورت روکار و توکار انجام پذیر است، در لوله کشی رو کار لوله ها روی دیوار نصب شده و قابل مشاهده هستند، اما لوله کشی به صورت توکار اینگونه است که، لوله ها درون دیوار یا کف قرار میگیرند و زیبایی بیشتری دارد و فقط دستگاه فن کویل در محیط دیده می شود. قیمت مقرون به صرفه، نصب و بهره برداری آسان این دستگاه، باعث شده تا این مدل رایج از فن کویل هنوز هم در اولویت برای استفاده های اداری یا مسکونی باشد.
4. فن کویل کاستی سقفی (Cassette FCU)
از فن کویل کاستی میتوان به عنوان مدرن ترین و جدیدترین نوع فن کویل نام برد. قسمت کویلهای فن کویل کاستی درون سقف کاذب نصب میشود و فقط پنل مسطح آن روی سقف قابل رویت است و نیاز به اشغال فضای محیطی ندارد. همچنین ظاهر زیبا و مدرنی را ارائه می دهند. فن کویل های کاستی سقفی از نظر نحوه هوادهی به دو مدل تقسیم میشوند که به شرح زیر هستند.
- فن کویل کاستی یک طرفه (برای استفاده در کناره های سقف مناسب است)
- فن کویل کاستی چهار طرفه (برای وسط سقف محیط مناسب است)
فن کویل های کاستی سقفی از نظر نحوه لوله کشی نیز به دو دسته تقسیم میشوند که عبارتند از:
- فن کویل کاستی دو لوله ای (دارای لوله های رفت و برگشت به یک کویل هستند)
- فن کویل کاستی چهار لوله ای (دارای دو لوله رفت و دو لوله برگشت برای دو کویل سرد و گرم هستند)
فن کویل چهار لوله ای حتما باید مجهز به شیر برقی روی لوله آب ورودی به فن کویل باشد. آب سرد یا گرم، تحت فرمان ترموستات در یکی از دو کویل جریان مییابد و مکش هوا از شبکه داخلی و دهش هوا از سطح کناری پنل سقفی فن کویل کاستی صورت میگیرد.
ضمناً فرمان و عملکرد و تغییر دور موتور هوادهی فن کویل ها کاستی یا توسط ریموت کنترل دستی انجام می شود و یا مانند فن کویل های سقفی توسط ترموستات های دو فصل سه سرعته انجام می گردد.
5. فن کویل کانالی (Ducted FCU)
این نوع از فن کویل ها معمولا قدرت و پرتاب باد بیشتری دارند و برای محیط های بزرگتر مانند، بیمارستان ها، مدارس، ادارات، کارخانجات مختلف و... بکار گرفته میشوند. ظرفیت هوادهی فن کویل های کانالی معمولا از 600 تا 2200 فوت مکعب در دقیقه و با فشار استاتیکی مناسب میباشد و در محیط هایی که میخواهیم از طریق کانال کشی به اتاق های همجوار هوای سرد یا گرم و بدون آلودگی بفرستیم، فن کویل کانالی، گزینه مناسبی است.
نکات مهم در انتخاب بهترین فن کویل
هنگام خرید یک محصول، اگر بخواهیم کالای مورد نظرمان کیفیت و کارایی مناسب داشته باشد، قطعا موقع انتخاب باید نکاتی را مدنظر قرار دهیم. در انتخاب فن کویل مناسب نیز پارامتر هایی وجود دارند که با توجه به آن میتوانیم اطلاعات کافی برای یک بهترین انتخاب داشته باشیم. این نکات عبارتند از:
1. نوع فن کویل
بهتراست نوع فن کویل توسط کارشناسان براساس کاربرد مورد نظر، محیط و هزینه انتخاب شود. همچنین در زمان انتخاب و سفارش خرید فن کویل ها، حتما باید به موضوع چپ یا راست بودن محل اتصال لوله های آب به فن کویل دقت نمایید تا در زمان نصب به مشکل برنخورید.
2. ظرفیت فنکویل
ظرفیت فن کویل، برمبنای محاسبه بار برودتی هر فضا تعیین می شود، و ترجیحا باید دور متوسط موتور هوادهی فن کویل، مبنای محاسبه بار حرارتی و برودتی قرار گیرد.
نحوه محاسبه تقریبی ظرفیت فن کویل
برآورد ظرفیت فن کویل مورد نیاز برای هر یک از متراژهای ارائه شده جدول ذیل به صورت تقریبی بر اساس شرايط دمای طرح داخل و در دور حداکثر فن در نظر گرفته شده است و در دور متوسط ضريب تصحيح حجم هوادهی فن کویل ها نسبت به دور تند حدود 0.8 و در مورد قدرت سرمايش و گرمايش تقریباً حدود 0.85 است. در صورت تمایل می توانید با کارشناسان شرکت دماتجهیز نیز تماس حاصل فرمائید.
در جدول زیر برآورد تقریبی ظرفیت فن کویل مورد نیاز برای شرایط آب و هوایی تهران ارائه گردیده است.
3. ابعاد فن کویل
ابعاد فیزیکی یکی از پارامتر های مهم در انتخاب فن کویل به شمار میرود. اگر قصد سفارش و تهیه فن کویل های سقفی و کاستی را دارید، باید بدانید که فن کویل انتخاب شده چقدر از فضای محیط یا سقف کاذب را اشغال خواهد کرد.
4. کویل فن کوئل
لوله های کویل محل عبور جریان آب سرد یا گرم هستند. در این قسمت از فن کویل، سایز متداول لوله های مسی 3.8 اینچ است اما استفاده از کویل هایی که دارای لوله با قطر 1.2 اینچی دو ردیفه هستند، باعث کاهش افت فشار جریان، و همچنین افزایش راندمان حرارت دهی در فن کویل خواهد شد.
5. بدنه فنکویل
باید توجه داشت که فن کویل ها با بدنه یکپارچه مناسب تر هستند زیرا در فن کویل های دارای بدنه چند تکه، ممکن است با گذشت زمان، مشکل لرزش و نویز صوتی بین بخش های مختلف بدنه نمایان شود.
6. موتور فن کوئل
موتور یا در واقع الکتروموتور هایی که در فن کویل ها به کار میروند، به صورت یکپارچه و یا قابل تعمیر ساخته می شوند. با گذشت زمان، مواردی بر کارایی سیستم و میزان صدای تولیدی دستگاه، اثرگذار خواهد بود مانند بلبرینگ استفاده شده در موتور. به همین دلیل بهتر است موتور مورد استفاده در فن کویل، از نوع چند دور کم صدا (low noise) و با بلبرینگ های بسیار مطمئن باشد. در حالت ایده آل، صدای عملکرد فن کویل باید به کمتر از 35 دسی بل برسد.
7. فن هوادهی فن کویل
فن هوادهی فنکویل در جنسهای فلزی (گالوانیزه)، پلاستیک فشرده (ABS) و یا پُلیآمید (با استفاده از الیاف کربن) تولید میشود. نوع پلاستیکی نسبت به انواع دیگر از قیمت پایینتری برخوردار بوده و صدای آن در حین کار کمتر است؛ اما در صورت استفاده از حالت گرمایشی فنکویل، در مقابل گرما مقاوت کمتری داشته و ممکن است در طولانی مدت تغییر شکل دهد. فن هوادهی فلزی دارای طول عمر بالاتری نسبت به نوع پلاستیکی است؛ اما صدای بیشتر و میزان هوادهی مناسبی دارد. فنهای پُلیآمید نسبت به انواع دیگر بهتر هستند؛ چرا که سبکتر، دارای کمترین صدای تولیدی و بیشترین میزان هوادهی بوده و همچنین، در مقابل گرما مقاوم هستند و تغییر شکل نمیدهند؛ اما از قیمت بالاتری نیز برخوردارند.
8. فشار کار فنکویل
در برج ها و ساختمان های بیشتر از پانزده طبقه، فشار آب درون لوله های سیستم سرمایش و گرمایش و همچنین کویل فن کویل ها از 6 بار بیشتر خواهد بود، بنابراین لازم است هنگام انتخاب کویل فن کویل، فشار آب قابل تحمل و فشار کار کویل آب سرد و گرم فن کویل، در برج های مرتفع هم دقیقا در نظر گرفته شود.
9. کنترل فن کویل
از قدیم تا کنون، تمام فن کویل های زمینی برای روشن و خاموش کردن و تغییر دور دارای کلید دستی بوده و هستند، اما در هر صورت مجهز بودن تمامی فن کویل ها به ترموستات اتاقی اتوماتیک برای کنترل عملکرد و بهینه سازی مصرف انرژی لازم است. در فن کویل های سقفی، دیواری و کاستی نیز، استفاده از ترموستات اتوماتیک و شیر سه راهه برقی برای تنظیم زمان استارت، تغییر دور یا قطع عملکرد موتور خصوصا به دلیل عدم دسترسی راحت به آنها، باید دارای ترموستات کنترل اتوماتیک باشند.
دمـاتجهیــز؛ بهترین قیمت ها و برند های تجهیزات تأسیسات (از سال 1383)
سخن پایانی؛ بهترین نوع فن کویل کدام است؟
همانطور که گفته شد انتخاب بهترین نوع فن کویل مناسب به عواملی مانند شرایط جغرافیایی، متراژ محیط، ظرفیت مورد نیاز، محل نصب و... بستگی دارد. علاوه بر این فن کویل مورد نیاز باید از مراکز معتبر و شناخته شده تهیه شود زیرا گارانتی و خدمات پس از فروش، پارامتر های بسیار مهمی هستند که فقط شرکت های قابل اطمینان این خدمات را ارائه میدهند.
در نهایت بهترین فن کویل همان مدلی است که با شرایط پروژه سازگار باشد و توسط یک مرکز قابل اعتماد، همراه با نصب اصولی و خدمات پشتیبانی مناسب، تهیه شود.
در ایران، اولین و معتبرترین مجموعه تخصصی در حوزه تجهیزات تاسیسات ساختمان و کلیه دستگاه های تهویه مطبوع از سال 1383، مجموعه تخصصی دماتجهیز است که میتوانید برای مشاهده مدل ها، اطلاع از قیمت به روز و خرید انواع فن کویل به سایت این مجموعه مراجعه فرمایید. برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید با شماره گیری تلفن 88822550 -021 در ساعات اداری از کارشناسان شرکت مهندسی و تولیدی دماتجهیز مشاوره دریافت کنید.
مقالات مرتبط
جهت کسب اطلاعات بیشتر، پیشنهاد میشود مطالب مرتبط با مقاله " آشنایی با انواع و بهترین نوع فن کویل " را نیز مطالعه فرمایید.
منتظر تماس و مشتاق دیدارتان در مجموعه تخصصی دماتجهیز هستیم
با اشتراک گذاری مقاله فوق در شبکه های اجتماعی، دوستان خود را از مطالب مهم آن آگاه سازید.
 |
 |
 |
 |
 |
